عکاسی. هنر دیدن. هنری که از روز اول پیدایشاش پیوندی جدایی ناپذیر با فناوری و علم داشته است. البته در عکاسی، بدون دانش حداقلی از فناوری به کار رفته در دوربین و چاپ، نمیتوان به بالاترین سطح این هنر رسید. لزوم تسلط بر تمام تواناییهای دوربین پس از انقلاب دیجیتال و هجوم فناوریهای پیشرفته و مفید دوچندان شده است.
این راهنما برای کسانی نوشته شده است که میخواهند بیشترین کارایی را از دوربین خود بگیرند. چه دوربینهای DSLR، چه دوربینهای نیمهحرفهای و چه دوربینهای خانگی و کوچک. اگرچه این مقاله راهنمای کاملی برای استفادهی تازهکارها است اما میتواند راهنمای خوبی برای تسلط هرچه بیشتر بر دوربین و یادآوری برخی اصول و امکانات برای عکاسان با تجربهتر نیز باشد. زمانی را به یاد میآورم که پس از خرید اولین دوربین جدی! خود چقدر وحشت زده بودم و چقدر مقالهای ساده مثل این که خالی از اصطلاحات سنگین و فوق تخصصی است میتوانست مرا در آغاز یاری دهد. در مقالهی پیش رو شما کنترلهای کلیدی دوربین خود را خواهید شناخت، با کارایی آنها آشنا خواهید شد و مهمتر از همه یاد خواهید گرفت که چطور از آنها جهت گرفتن تصاویری عالی استفاده کنید. این مقاله را با دقت بخوانید تا روش کنترل نوردهی را جهت ثبت تصاویری کاملا متعادل کشف کنید، راه درست تنظیم دیافراگم و سرعت شاتر را بیاموزید، یاد بگیرید چه زمانی و چگونه از فلش استفاده کنید و بسیاری مطالب دیگر. ما همچنین به شما خواهیم آموخت که چطور یک لنز را انتخاب کرده و از آن استفاده کنید و چطور بیشترین بهره را از نرمافزارهای ویرایش عکس و چاپگرها ببرید. امیدواریم ازین مقاله لذت برده و تصاویری که پس از آن ثبت میکنید را با ما به اشتراک بگذارید.
بخش اول: دوربین خود را تنظیم کنید
طبیعی است که هیجان زده باشید و نتوانید برای شروع عکاسی صبر کنید، اما پیش از آن صرف چند دقیقه وقت برای یادگیری تنظیم دقیق دوربین میتواند مفید باشد. این کار نه تنها باعث صرفهجویی در وقت و انرژیتان در بلند مدت میشود، بلکه کمک میکند با پیکربندی رابط کاربری دوربینتان، تواناییهایش، کاراییهایش و مشخصاتش بیشتر آشنا شوید. با کمک راهنمای تنظیم سریع دوربین که پیش روی شماست، این کار فقط چند دقیقه زمان میبرد.
کیفیت بالای عکس را انتخاب کنید
وقتی پای فرمت فایل عکس پیش میآید، ترجیحا با فرمت Raw عکاسی کنید تا JPEG.
با کمک اطلاعات دقیق و کاملی که با فایل غیرفشردهی Raw ثبت میشود، میتوانید در صورت لزوم انعطاف بیشتری در ویرایش عکس پس از عکاسی داشته باشید. ( در بخش هفتم توضیحات جامعی بر فایل RAW خواهیم داشت ). سعی کنید حساسیت ISO را تا جای ممکن پایین نگه دارید. ایزوی ایدهآل بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ است. چرا که ایزوی بالا باعث ایجاد نویز در تصاویر میشود.
– نکته: حد ایزوی ایدهآل بستگی مستقیم و بسیار کاملی به نوع دوربین، سایز حسگر و فنآوری روز دارد. برای مثال ممکن است در شرایط نوری یکسان دوربینی در ایزوی ۳۲۰۰ نویز کمتری نسبت به ایزوی ۴۰۰ در دوربینی قدیمیتر یا با حسگر کوچکتر داشته باشد. حتی نوع نور نیز در ایزو موثر است. برای مثال گاهی ایزوی ۶۴۰۰ در دوربین فول فریم فوقالعادهی ۶D کانن ولی در نور مناسب، نویز کمتری از ایزوی ۳۲۰۰ اما شرایط نوری نامناسب تولید میکند. برای شروع، فعلا تراز سفیدی یا White Balance را روی حالت خودکار( AWB) بگذارید.
هرچه به جلو پیش بروید اعتماد به نفس بیشتری برای استفاده از حالتهای دیگر به دست خواهید آورد.
حالت نوردهی مناسب را انتخاب کنید
دوربینهای DSLR حالتهای مختلفی از تنظیمات نوردهی را در اختیار شما میگذارند. از حالت تمام خودکار (مثل دوربینهای خانگی و غیر حرفهای)، تا حالت تمام دستی. 
درحد مابین این دو حالت افراطی، دو حالت محبوب و پرکاربرد نیمه خودکار وجود دارند. حالتهای تقدم دیافراگم و تقدم شاتر که کنترل زیادی را برای بروز خلاقیت فراهم میآورند. در حالت تقدم دیافراگم، شما عدد دیافراگم مناسب ( میزان نور ورودی به حسگر-م) را انتخاب میکنید و دوربین به طور خودکار سرعت مناسب شاتر را جهت ثبت تصویری با نور مناسب تنظیم میکند. در حالت تقدم شاتر قضیه برعکس است. به این معنی که شما سرعت مناسب شاتر را انتخاب کرده و دوربینتان دربارهی دیافراگم مناسب تصمیم میگیرد. میبینید چقدر ساده است؟
حالت مناسب نورسنجی را انتخاب کنید
گزینههای نورسنجی بسته به مدل دوربین متفاوت است. اما سه نوع نورسنجی متداول بین تقریبا تمامی دوربینها، نورسنجی چند منطقهای ( با نامهای Multi-zone یا evaluative یا Matrix نیز شناخته میشود)، نور سنجی مرکزی ( Centre-weighted ) و نور سنجی نقطهای (Spot) هستند. حالت نور سنجی چند منطقهای تمام صحنه را در نظر میگیرد و بر طبق آن نور مناسب را تنظیم میکند. این حالت بسیار دقیق است و در بیشتر موقعیتها کاربرد دارد. حالت نورسنجی مرکزی، %۶۰ مرکزی فریم را در نظر میگیرد و بیشتر مناسب عکاسی پرتره است. اما نورسنجی نقطهای یک نقطهی خاص را در نظر میگیرد و معمولا دقیقترین حالت است.
دیافراگم و سرعت شاتر را تنظیم کنید
سرعت شاتر و عدد دیافراگم نه تنها زمان و میزان نور ورودی به دوربین را کنترل میکنند، بلکه اثر مستقیم و تعیین کنندهای بر شکل نهایی تصویر دارد ( عکس چطور به نظر برسد). دیافراگم برای تنظیم عمق میدان به کار میرود. عمق میدان میزانی از صحنه است که در ناحیهی فوکوس قرار دارد و واضح است. اگر میخواهید پسزمینه محو شود، به دیافراکم باز مثل F2.8 یا F4 نیاز دارید. اگر میخواهید همه چیز از جلو تا عقب و از نزدیک تا دور واضح باشد، باید از دیافراگمهای بسته مثل F22 استفاده کنید. سرعت شاتر باعث میشود اجسام متحرک ثابت یا محو شوند. با سرعت شاتر کم مثل ۲ ثانیه حالت Motion Blur و القای حس حرکت را خواهیم داشت. اما با سرعت بالا مثل ۲۰۰/۱ ثانیه اجسام متحرک در لحظه ثابت میشوند.
نکته: سرعت بالای شاتر باعث خنثی کردن لرزش دست میشود.
حالت فکوس و نوع شاتر زنی Drive را تنظیم کنید
برای اطمینان از ثبت تصاویری بسیار شارپ و واضح، دوربینهای DSLR حالتهای مختلف فوکوس را ارایه میدهند. دوحالت اصلی شامل تک شات ( Single-Shot) برای عکاسی مناظر و سوژههای ثابت و ساکن و حالت فوکوس پیاپی ( Servo یا Continious) برای عکاسی از سوژههای متحرک است.
بیشتر دوربینها چندین نقطهی فوکوس دارند که میتوان به صورت دستی آنها را انتخاب کرد. حالت شاتر زنی یا Drive Mode به شما امکان این انتخاب را میدهد که با هر بار فشردن دکمهی شاتر یک بار عکس بگیرید یا با هر بار فشردن شاتر چندین عکس پشت سرهم گرفته شود.
همچنین با این تنظیمات میتوانید به دوربین بگویید با فشردن دکمهی شاتر در همان لحظه عکس را بگیرد یا این کار را با تاخیری ۲ یا ۱۰ ثانیهای انجام دهد. نکته: گاهی در ثبت تصاویر با زمان بالا یا همان Long Exposure حتی اگر دوربین بر روی سه پایه باشد، لرزش حاصل از فشردن دکمهی شاتر عکس را محو میکند. برای جلوگیری از این کار میتوان از حالت تاخیر ۲ ثانیه استفاده کرد.
یک عکس تست بگیرید
حالا که دوربین را تنظیم کردید وقت آن رسیده که اطمینان حاصل کنید از LCD دوربین درست استفاده میکنید. منظور این است که با استفاده از دکمهی زوم، عکس نشان داده شده بر نمایشگر پشت دوربین را بزرگنمایی کنید تا با چک کردن نقاط مختلف آن، از شارپ بودن یا میزان نویز مطلع شوید. همچنین سعی کنید خود را عادت دهید برای چک کردن نوردهی، از هیستوگرام و جدول تن بهره ببرید. هیستوگرامی که بیشتر بخشهایش در سمت چپ باشد نشانهی نوردهی کم ( Under-exposure ) و هیستوگرام متمایل به راست نشانهی نوردهی زیاد ( Over-Exposure ) است.
اگر همچنان دربارهی کیفیت عکس خود شک دارید، تنظیمات را تغییر داده و یک عکس دیگر تست بگیرید. امیدواریم این مقاله مورد پسند و استفادهی شما عزیزان قرار گرفته باشد.
منتظر بقیه بخش های این مقاله باشید. برای ما کامنت بزارید تا با انرژی به راهمان ادامه دهیم.
منبع: Digital Camera World
