چگونه سیستم ایمنی بدن خود را در برابر ویروس کرونا تقویت کنیم؟

«چگونه سیستم ایمنی بدن را تقویت کنیم؟»؛ این سوال به خاطر شیوع ویروس کرونا ذهن بسیاری از افراد را درگیر کرده است. سیستم ایمنی بدن به طور کلی از ورود بسیاری از عوامل بیماری‌زا به بدن جلوگیری می‌کند. ولی برخی اوقات این سیستم نمی‌تواند کار خود را به درستی انجام دهد و عامل بیماری‌زا وارد بدن فرد شده و او را بیمار می‌کند. اما آیا می‌وان از بروز چنین اتفاقی جلوگیری کرد؟

سیستم ایمنی بدن را چطور تقویت کنیم؟

در اولین اقدام باید سبک زندگی سالم را انتخاب کرد. پیروی از دستورالعمل‌های ساده زیر روی تمام بخش‌های بدن تأثیر مثبت گذاشته و سبب عملکرد بهتر سیستم ایمنی در برابر ورود عوامل بیماری‌زا به بدن خواهد شد. به طور کلی:

• سیگار نکشید.
• میوه و سبزیجات زیاد مصرف کنید.
• مرتب ورزش کنید.
• وزن خود را در حالت مطلوب نگه دارید.
• الکل مصرف نکنید.
• به مقدار کافی بخوابید.
• دستان خود را مرتباً شسته و گوشت و مرغ را به طور کامل بپزید.
• استرس را کاهش دهید.

بیشتر بخوانید: تشخیص کرونا توسط هوش مصنوعی در کمتر از ۲۰ ثانیه

تقویت سیستم ایمنی به روش سالم

محصولات بسیاری در بازار با ادعای تقویت سیستم ایمنی به فروش می‌رسند. ولی تقویت این سیستم از لحاظ علمی چندان کاربردی نیست. در واقع افزایش تعداد سلول‌های سیستم ایمنی یا سلول‌های دیگر، لزوماً کار درستی نبوده و برای ورزشکارانی که از دوپینگ خونی استفاده می‌کنند، خطر سکته را به دنبال دارد.

تلاش برای افزایش سلول‌های سیستمی ایمنی بدن کار پیچیده‌ای است، چون این سیستم سلول‌های مختلفی دارد که هر کدام به روش‌های متفاوتی به میکروب‌ها واکنش نشان می‌دهند. محققان نمی‌دانند تعداد کدام سلول‌ها را باید افزایش دهند.

پژوهشگران می‌دانند که بدن به طور مرتب سلول‌های ایمنی را تولید کرده و بیشتر از آنچه نیاز دارد، لنفوسیت تولید می‌کند. سلول‌های مازاد طی فرآیندی طبیعی به نام «آپوپتوز» (Apoptosis) از بین می‌روند. در مورد اینکه سیستم ایمنی برای عملکرد مطلوب به چه تعداد سلول نیاز داشته و بهترین ترکیب سلولی برای آن چیست، اطلاعاتی وجود ندارد.

بالا رفتن سن و تأثیر آن روی سیستم ایمنی

با افزایش سن، توانایی واکنش‌دهی سیستم ایمنی بدن کاهش یافته و آسیب‌پذیری فرد در برابر بیماری‌های واگیردار و انواع سرطان‌ها بیشتر می‌شود. افزایش امید به زندگی در کشورهای توسعه یافته، سبب افزایش بیماری‌های مربوط به سن شده است.

مطالعات نشان می‌دهند افراد مسن در مقایسه با جوانترها آسیب‌پذیری بیشتری در برابر بیماری‌های واگیردار داشته و احتمال مرگ آن‌ها از این طریق بالاتر است. بیماری‌های واگیردار دستگاه تنفسی، آنفلوانزا و خصوصاً سینه پهلو یا پنومونی (Pneumonia)، اصلی‌ترین علت‌های مرگ افراد بالای ۶۵ سال در جهان هستند.

بیشتر بخوانید: چگونه می توان از ویروس کرونا جلوگیری کرد؟

کاهش پاسخ‌دهی سیستم ایمنی در افراد سالخورده در واکنش آن‌ها به واکسن‌ها دیده می‌شود. برای مثال مطالعاتی که روی واکنس آنفلوانزا انجام شده نشان می‌دهند این واکسن در بدن افراد بالای ۶۵ سال تأثیر بسیار کمتری نسبت به کودکان سالم بالای ۲ سال دارد. با این وجود واکسینه کردن افراد سالخورده در برابر استریپتوکوک نومونیا (S. pneumoniae) و آنفلوانزا، نرخ مرگ و میر آنها را در مقایسه با واکسن نزدن، کاهش داده است.

رژیم غذایی و سیستم ایمنی

برای قبراق نگه‌داشتن سلول‌های سیستم ایمنی به رژیم غذایی مناسب نیاز است. به گفته محققان افرادی که در کشورهای فقیر زندگی کرده و از سوءتغذیه رنج می‌برند، در مقابل بیماری‌های واگیردار بیشتر آسیب پذیرند.

مطالعات نشان می‌دهند کمبود میکرومغذی‌هایی همچون روی، سلنیم، آهن، مس، اسید فولیک و ویتامین‌های A, B6, C و E سبب تغییر سیستم ایمنی در حیوانات می‌شود. البته تأثیر کمبود این مواد روی سلامتی حیوانات مشخص نبوده و اثرات کمبود آن‌ها بر سیستم ایمنی بدن انسان نیز نامعلوم است.

اگر فکر می‌کنید رژیم غذایی شما تمام میکرومغذی‌های مورد نیاز را فراهم نمی‌کند و سبزیجات مصرف نمی‌کنید، استفاده روزانه از مولتی ویتامین‌ها و مکمل‌های معدنی می‌تواند علاوه‌بر فایده احتمالی بر سیستم ایمنی بدن، مزایای دیگری هم برای بدن به دنبال داشته باشد. البته در مصرف ویتامین‌ها نباید زیاده‌روی کرد و استفاده بیشتر همیشه به معنای نتیجه‌گیری بهتر نیست.

تقویت سیستم ایمنی با گیاهان و مکمل‌ها

انواع مکمل‌های گیاهی با شعار تقویت سیستم ایمنی به فروش می‌رسند. برخی از این مکمل‌ها می‌توانند قسمت‌هایی از سیستم ایمنی را دستخوش تغییر کنند، اما تاکنون شواهدی مبنی بر تقویت سیستم ایمنی توسط گیاهان به اندازه‌ای که بدن را در برابر بیماری‌های واگیردار مصون نگه‌دارند، به دست نیامده است.

تأثیر ورزش بر سیستم ایمنی ‌بدن

ورزش کردن، اگر به طور مداوم انجام شود، یکی از ستون‌های سلامتی است. ورزش مزایای متعددی از جمله بهبود سلامت قلب و عروق، کاهش فشار خون و وزن را در پی داشته و از بدن در برابر انواع بیماری‌ها مراقبت می‌کند.

اما آیا ورزش کردن تأثیری روی سیستم ایمنی بدن دارد؟ ورزش مثل تغذیه سالم، روی سلامت کلی بدن تأثیر مثبت گذاشته و در نتیجه روی سیستم ایمنی نیز اثر مثبت می‌گذارد. ورزش کردن حتی می‌تواند به طور مستقیم نیز روی سیستم ایمنی تأثیر بگذارد؛ چون به گردش خون بهتر منجره شده و سبب می‌شود تا سلول‌ها و مواد سیستم ایمنی، آسان‌تر در بدن حرکت کرده و وظایف خود را انجام دهند.

بیشتر بخوانید: ویروس کرونا چیست و چگونه انتقال می‌یابد؟

خواب کافی چه تأثیری بر سیستم ایمنی‌ بدن می گذارد؟

خوابیدن برای کارکرد صحیح سیستم ایمنی بدن ضروری است. اگر سیستم ایمنی را مربی فوتبال فرض کنیم، خوابیدن حکم استراحت بین دو نیمه را دارد. یک مربی خوب بین دو نیمه نقاط ضعف حریف را شناسایی کرده و برای عملکرد بهتر تیم تصمیم‌گیری می‌کند.

خوابیدن نیز به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا به طور کامل تهدیدات را ارزیابی کند. وقتی می‌خوابیم سیستم ایمنی‌ با مواد سمی مبارزه کرده و سلول‌هایش را برای ضدحمله آماده می‌کند. بدون خواب کافی بدن کار سختی برای چینش استراتژی و مبارزه با بیماری‌ها خواهد داشت.

خواب به تولید سلول‌های لنفوسیت تی نیز کمک می‌کند. سلول‌های تی نقش مهمی در واکنش سیستم ایمنی به ویروس‌ها بازی می‌کنند. برای اینکه سلول‌های تی به بهترین نحو وظیفه خود را انجام دهند، به خواب شبانه کافی نیاز است.

کنترل استرس، مصرف لبنیات، سیر، جینسنگ سیبری، جینسنگ آسیایی، جینسنگ آمریکایی، گیاه گون (Astragalus) و اکیناسه (Echinacea)، از دیگر اقداماتی هستند که می‌توان برای تقویت سیستم ایمنی بدن انجام داد.

منبع: دیجیاتو