عکاسی منظره یا لنداسکیپ یکی از انواع جذاب عکاسی است که علاوه بر تکنیک نیاز به انتقال احساس و بیانگری دارد. در این مقاله به ابعاد تکنیکی و غیر تکنیکی این ژانر عکاسی میپردازیم.
حضور در طبیعت و ثبت لحظات کاری است که امروزه بسیاری از افراد انجام میدهند. مهمترین نکته در عکاسی لذت بردن از لحظات است؛ بهخصوص عکاسی منظره که فرصت تجربهی هوای تازه و فضای آرام فراهم میکند. در این مقاله به معرفی نکات و ابزار لازم برای عکاسی منظره میپردازیم.
عناوینی که در این مقاله خواهید خواند:
عکاسی منظره به هنر ثبت چشماندازهای طبیعی و فضای باز گفته میشود. بهترین تصاویر از جمله چشماندازهای وسیع تا جزئیات کوچک، ارتباط عکاس با طبیعت و درک او از دنیای اطراف را نشان میدهند. عکاسی منظره بهترین روش برای جدا شدن از زندگی شلوغ روزمره و لذت بردن از فضاهای طبیعی است. عکاسی منظره برای برخی افراد به معنی ساعتها و روزها سفر و جستجو زیبایی است. برخی هم رؤیای تبدیل شدن به عکاس تماموقت حرفهای در سر دارند و به چشم سرگرمی به عکاسی منظره نگاه نمیکنند.
صرف نظر از اینکه با گوشی هوشمند عکاسی میکنید یا دوربین حرفهای، این راهنما برایتان مفید است. الهامبخشی در عکاسی منظره اهمیت زیادی دارد. منبع الهام شما کجا است؟ میتوانید این منبع را در زندگی روزمرهی خود هم پیدا کنید: فیلمها، مجموعهها، هنر، رویدادهای جدید و خلاصه هر چیزی که در اطرافتان است. اگر ایدهای دارید آنها را بنویسید. منبع الهام عکاسی منظره میتواند یک موقعیت یا مکان خاص باشد. میتوانید از چشماندازی نزدیک به خانهی خود عکاسی کنید یا به کشوری دیگر بروید. کاوش کردن بخش مهمی از عکاسی منظره را تشکیل میدهد. قبل از هر چیز لازم است با ابعاد فنی از جمله تجهیزات آشنا شویم. در بخش بعدی به نکات زیباشناسانه و نحوهی اشتراکگذاری و سوژهیابی خواهیم پرداخت.
بهطور کلی تجهیزات، مهمترین فاکتور در عکاسی لند اسکیپ یا منظره نیست. همانطور که در بخش قبل هم اشاره کردیم، عکاسی منظره را میتوان با گوشی هوشمند هم انجام داد. انتخاب تجهیزات تا حد زیادی به نوع کاربرد و سطح حرفهای کارتان بستگی دارد. در هر صورت خالی از لطف نیست که به درکی اولیه از تجهیزات مهم عکاسی منظره برسید.
دوربینهای دیجیتال به سه دسته تقسیم میشوند: دوربینهای point and shoot یا کامپکت، دوربینهای DSLR و دوربینهای بدون آینه. دوربینهای point and shoot دوربینهای دیجیتال کوچکی هستند که اغلب تازهکارها از آنها استفاده میکنند. لنز این دوربینها قابل تعویض نیست و حسگرهای کوچکی دارند که کیفیت تصویر را محدود میکنند. دوربینهای پوینت اند شوت معمولا برای ثبت تصاویر فوری به کار میروند. اگر در عکاسی جدی هستید، نیاز به دوربینی با سنسور بزرگتر، تنظیمات دستی و قابلیت تعویض لنز دارید.
دوربینهای DSLR به دلایل متعدد محبوبترین نوع دوربین برای عکاسی منظره هستند. با این دوربینها میتوانید با فرمت RAW عکاسی کنید و حداکثر جزئیات تصویر را ثبت کنید. این دوربینها از حالتهای مختلف عکاسی از جمله حالت دستی برخوردار هستند. DSLR-ها همچنین دارای حسگرهای بزرگی هستند که میتوانید انواع لنزها را روی آنها نصب کنید.
دوربینهای بدون آینه فناوری نسبتا جدیدی هستند. مشخصات این دوربینها با DSLR-ها یکسان است اما فاقد مکانیزم داخلی مثل آینه هستند. به همین دلیل دوربینهای بدون آینه معمولا سبکتر و کوچکتر هستند اما ارزانتر نیستند. در هر صورت اگر وزن و اندازه معیارهای مهمی برای شما هستند میتوانید از دوربینهای بدون آینه استفاده کنید.
در بحث کیفیت تصویر، اندازهی سنسور مهمترین فاکتور است و برخلاف تصور، مگاپیکسل به اندازهی سایز سنسور اهمیت ندارد. بزرگترین سنسورها با عنوان فولفریم شناخته میشوند؛ زیرا دقیقا هماندازه با یک نگاتیو فیلم ۳۵ میلیمتری هستند. صرف نظر از اینکه دوربین بدون آینه یا DSLR خریداری میکنید، برای سنسور فولفریم باید هزینهی بیشتری را بپردازید.
حسگرهای کوچکتر از فولفریم با عنوان کراپ سنسور شناخته میشوند. انواع مختلفی از دوربینها با این نوع سنسورها وجود دارند که از نظر هزینه هم بهصرفهتر هستند. سومین سنسور با اندازهی کوچکتر سنسور چهار سوم است. در واقع طیف اندازههای مختلفی بین سه مورد سنسور یادشده قرار میگیرند اما این سه نوع از رایجترین انواعاند. حسگرهای کوچکتر از این سه را میتوانید در دوربینهای کامپکت و دوربینهای گوشی موبایل پیدا کنید.
بهطور کلی توصیه میشود گزینهای مقرونبهصرفه را انتخاب کنید که هم حس خوبی در دستانتان داشته باشد و هم دارای یک سیستم منو باشد. این روزها انواع دوربینهای DSLR و بدون آینه با تنوع بالا در دسترس قرار دارند که تقریبا همه امکانات یکسانی را ارائه میکنند پس وقت خود را صرف برتری برندهای مختلف بر یکدیگر نکنید.
پس از انتخاب دوربین باید لنزهایی را انتخاب کنید که انواع فاصلهی کانونی از زاویهی واید گرفته تا تلهفوتو را در اختیارتان قرار بدهند. لنز واید همه چیز را در میدان دیدتان قرار میدهد درحالیکه لنز تله فوتو امکان بزرگنمایی سوژههای دوردست را فراهم میکند.
انتخاب لنز اهمیت زیادی دارد؛ زیرا لنز بیشتر از دوربین بر خروجی عکس تأثیر میگذارد. وضوح، کنتراست، مقدار فوکوس، شفافیت و جزئیات همه تقریبا به واسطهی لنز تعیین میشوند. لنز تصویر را شکل میدهد درحالیکه دوربین تنها آن را ثبت میکند. بسیاری از عکاسها دوربینهای ارزان قیمت را با لنزهای باکیفیت ترجیح میدهند. از آنجا که لنزها بهمرور مستهلک نمیشوند سرمایهگذاری بر آنها باارزشتر است.
بیشتر بخوانید: لنز مایع چیست؟
لنزها به دو شکل تقسیم میشوند: پرایم و زوم. لنز پرایم دارای فاصلهی کانونی ثابت مثل ۳۵ میلیمتر است. لنز زوم دارای فاصلهی کانونی متغیر است مثل ۱۸ تا ۵۵ میلیمتر. لنزهای پرایم معمولا وضوح بیشتری نسبت به لنزهای زوم دارند. اما لنزهای زوم انعطاف بیشتری دارند و با وجود این لنزها نیازی به لنزهای متعدد دیگر نخواهید داشت. توصیه میشود از لنزهای زوم برای عکاسی منظره استفاده کنید که طیف کانونی ۱۰ تا ۲۰۰ میلیمتر را پوشش بدهند:
سهپایه یکی از تجهیزات ضروری برای عکاسی لنداسکیپ است. وقتی نور زیادی در صحنه وجود داشته باشد میتوانید با دست عکاسی کنید اما در موقعیتهای کن نور مثل طلوع یا غروب خورشید نیاز به سهپایه دارید تا بتوانید از سرعتهای شاتر پایینتر استفاده کنید.
اغلب تکنیکهای عکاسی منظره نیازمند استفاده از سرعت شاتر پائین هستند. انتخاب نوع سهپایه در اینجا حائز اهمیت است. برای مثال یک سهپایهی ارزان به اندازهی کافی برای ثابت نگهداشتن دوربین و لنز یا در برابر انواع بادها قوی نیست. خرید این نوع سهپایهها هدر دادن پول است. از سوی دیگر اگر برای خرید یک سهپایهی مناسب و محکم از برندی معتبر هزینه کنید میتوانید تا مدتها از آن استفاده کنید. همچنین از مقدار تحمل بار سهپایهی خود اطمینان حاصل کنید تا مطمئن شوید تا مدت طولانی میتواند دوربین شما را نگه دارد.
بسیاری از عکاسهای منظره از فیلتر استفاده میکنند. از فیلتر میتوانید برای بهبود تصاویر خود استفاده کنید. دو نمونهی متداول فیلتر برای عکاسی منظره عبارتاند از: فیلتر پولاریزه و فیلتر تراکم خنثی یا ND. فیلترهای اشباع ND هم میتوانند مفید باشند اما استفاده از آنها در شرایطی که خط افق صاف و تمیز وجود ندارد کمی دشوار است.
فیلتر مدور پولاریزه: این فیلتر برای عکاسی از آب و حذف انعکاس و درخشش از سطح آن مفید است و امکان ثبت سنگهای زیر سطح آب را میدهد. همچنین به بهبود رنگ آسمان آبی یا حذف انعکاس از پنجره و دیگر سطوح درخشان در مناطق شهری کمک میکند.
تصویر سمت چپ: بدون فیلتر پولاریزه، تصویر سمت راست: با فیلتر پولاریزه
فیلتر تراکم خنثی (ND): اگر میخواهید به روش لانگاکسپوژر در میانهی روز با وجود نور زیاد عکاسی کنید میتوانید این فیلتر را در مقابل لنز خود نصب کنید. این فیلتر از برخورد نور اضافه به سنسور جلوگیری میکند و امکان استفاده از سرعت شاتر کندتر را میدهد. انواع این فیلترها شدت مختلفی دارند و میتوان برای سطوح مختلف جذب نور از آنها استفاده کرد. توجه داشته باشید که اندازهی فیلتر را متناسب با لنز خود انتخاب کنید.
میتوانید در کیف دوربین خود بر اساس نیاز و موقعیت، تجهیزات ذیل را هم حمل کنید.
تصویر زیبای پهپادی در هلند
بیشتر بخوانید: حسگرهای تصویربرداری داخلی: چه هستند و چگونه کار میکنند
تنظیمات دوربین بر اساس نوع منظره، زمان روز و آبوهوا متغیر هستند اما بهطور کلی تنظیمات اولیه را میتوان به شیوهی ذیل تقسیمبندی کرد.
گشودگی دیافراگم یکی از مهمترین تنظیمات عکاسی منظره است که عمق میدان و وضوح تصویر به آن وابسته است. در عکاسی منظره معمولا میخواهیم بخش زیادی از تصویر در فوکوس باشد. به همین دلیل معمولا از گشودگیهای دیافراگم نزدیک به f/11 برای رسیدن به چشمانداز فوکوس بالا استفاده میشود. بهطور کلی برای عکاسی استاندارد منظره (مانند عکاسی از یک منظرهی معمولی در طول روز)، گشودگی دیافراگم بین f/7.1 و f/13 مناسب است. در این محدوده کل تصویر در فوکوس قرار میگیرد و وضوح کافی را دارد.
سرعت شاتر در عکاسی منظره کاملا به موقعیت بستگی دارد. در شرایطی که حرکت زیادی در منظره وجود ندارد سرعت شاتر اهمیت زیادی ندارد. بهطور کلی گشودگی دیافراگم و سرعت شاتر مناسب به نوردهی صحیح کمک میکنند. تنظیم سرعت شاتر کاملا به مقدار نور و زمان روز وابسته است.
اگر از سوژههای پرسرعت مثل پرندهها عکاسی میکنید، سرعت شاتل ایدهآل میتواند حوای ۱/۱۰۰۰ ثانیه باشد و تمام حرکات را بهصورت کامل ثبت کند. برای عکاسی از آبشار میتوانید از سرعت شاتر بالا یا پائین استفاده کنید. سرعت شاتر بالا برای زمانی مخفید است که بخواهید از قطرات آب با جزئیات و بافت بالا عکس بگیرید. با کاهش سرعت شاتر به ۱/۵۰ ثانیه یا حتی یک ثانیه ظاهر آبشار بهطور کامل تغییر میکند و حالتی ابریشمی پیدا میکند.
برای عکاسی منظره بهتر است از پایینترین ایزوی دوربین خود استفاده کنید که اغلب ایزوی ۱۰۰ و روی برخی دوربینها ایزوی ۶۴ یا ۲۰۰ است. در ایزوی پائین بیشترین مقدار داینامیک رنج و کمترین مقدار نویز را خواهید داشت؛ اما هنگام عکاسی در شب میتوانید از ایزوهای بالاتری مثل ۱۶۰۰ یا ۳۲۰۰ استفاده کنید.
اغلب افراد به عکاسی با فرمت خروجی JPG عادت دارند که تنظیمات پیشفرض اغلب دوربینها است. JPG فرمتی فشرده است به این معنی که برخی دادههایی که دوربین ثبت میکند برای رسیدن به فایل کوچکتر نادیده گرفته میشوند. از سوی دیگر فرمت RAW کاملا غیر فشرده است و هیچ اطلاعاتی را از عکس حذف نمیکند.
نتیجهی عکاسی در حالت RAW، فایلی پرحجم است که میتوانید از طریق Adobe Camera RAW، لایت روم، فتوشاپ و دیگر نرمافزارهای ویرایش تصویر آن را باز کنید. برای عکاسی منظره بهتر است در این حالت عکاسی کنید تا بعدا بتوانید تنظیمات نور و جزئیات را تغییر بدهید. اگر همیشه در حالت JPG عکاسی میکنید میتوانید حالت ترکیبی RAW+JPEG دوربین را امتحان کنید. به این صورت هر دو فرمت خروجی را خواهید داشت.
نمایی از نرمافزار Adobe Camera Raw که برای تنظیم نور و رنگ تصاویر Raw به کار میرود
دوربینهای عکاسی حرفهای دارای تنظیمات مختلفی به نام حالت یا مود (Mode) عکاسی هستند که به این ترتیب دستهبندی میشوند: حالت auto یا خودکار، حالت اولویت دیافراگم (aperture priority)، حالت اولویت شاتر (shutter priority)، حالت برنامه (program) و حالت دستی (manual). برای عکاسی منظره حالت اولویت دیافراگم توصیه میشود این حالت روی دوربینها با حرف اختصاری A یا Av نشان داده میشود.
دلیل استفاده از حالت اولویت دیافراگم این است که گشودگی دیافراگم میتواند عمق میدان تصویر را کنترل کند. عمق میدان به بخشی از تصویر گفته میشود که بهطور کامل در فوکوس قرار میگیرد. در تصاویر منظره هم معمولا همه چیز باید در فوکوس باشد در نتیجه میتوانید از تنظیمات f/11 یا f/18 در حالت اولویت دیافراگم استفاده کنید؛ اما گاهی اوقات هم میخواهید تنها یک سوژه واضح باشد و بخش زیادی از تصویر خارج از فوکوس باشد در این حالت میتوانید از گشودگی دیافراگم f/4 یا f/5.6 استفاده کنید. استفاده از حالت اولویت دیافراگم امکان انتخاب بر اساس چشمانداز هنری را میدهد و دوربین هم بر همین اساس سرعت شاتر را انتخاب میکند.
نمونهای از عمق میدان پائین که با بازتر شدن دریچهی دیافراگم در مقادیری مثل f/4 به دست میآید
عمق میدان بالا: همه چیز تقریبا در فوکوس قرار دارد
نورسنجی ماتریسی متداولترین حالت نورسنجی در عکاسی منظره است زیرا در این حالت دوربین اطلاعات نور را از کل بخشهای قاب میخواند. نورسنجی ماتریسی بهترین حالت برای ثبت سایهها و روشنها است. اما در صورتی که سایههای بسیاری تاریک یا روشنیهای بسیاری درخشانی در تصویر وجود داشته باشند ممکن است نورسنج دوربین غیر فعال شود. در این شرایط میتوانید به حالت نورسنجی نقطهای سوییچ کنید. در این حالت دوربین قرائتهای خود را بر اساس یک نقطه از قاب انجام میدهد.
نورسنجی نقطهای
دوربینهای حرفهای معمولا دارای چهار حالت فوکوس هستند: فوکوس خودکار تکشات (single shot autofocus)، فوکوس خودکار اتوماتیک (automatic autofocus)، فوکوس خودکار پیوسته و فوکوس کاملا دستی. بهترین گزینه برای عکاسی منظره فوکوس تک شات است زیرا تنها یک بار با نیمه فشردن دکمهی شاتر فوکوس دوربین را تنظیم میکند. دیگر حالتهای فوکوس زمانی مفید هستند که سوژهای متحرک در قابل داشته باشید و بخواهید فوکوس را روی آن قفل کنید.
بیشتر بخوانید: دوربین Point-and-Shoot چیست؟
هنگام عکاسی سعی کنید هیستوگرام دوربین را نگاه کنید. دقت کنید قلهی هیستوگرام به سمت چپ یا راست متمایل نشده باشد. با هیستوگرام میتوانید توزیع سایه و روشنیهای تصویر را ببینید. در صورتی که یک طرف هیستوگرام بالا رفته باشد و نمودار در میانه نباشد، به این معنی است که جزئیات در بخشهایی از تصویر از بین رفتهاند. این ویژگی بهویژه در ویرایش نهایی تصاویر حائز اهمیت است.
براکتینگ: اگر نمیتوانید یک چشمانداز را به دلیل کنتراستهای قوی داخل هیستوگرام تنظیم کنید (برای مثال کنتراست قوی هنگام طلوع یا غروب خورشید) میتوانید از تکنیک براکتینگ استفاده کنید. در این روش دوربین چند عکس تاریک و روشن ثبت میکند تا کل داینامیک رنج صحنه را پوشش بدهد. اغلب دوربینها دارای تنظیمات براکتینگ هستند. معمولا سه تا پنج عکس با یک یا دو درجهی اختلاف نور ثبت میشوند. بهترین نتایج به دوربین بستگی دارند.
نمونهای از براکتینگ برای نوردهی مجزای پیشزمینه و آسمان
پاناروما: اگر لنز واید ندارید میتوانید در حالت پاناروما عکاسی کنید. از حالتهای پانارومای خودکار دوربین استفاده نکنید. بلکه میتوانید تصاویر را بهصورت جداگانه بگیرید. بهترین روش برای این کار ثبت تصاویر در حالت پرتره (عمودی) با همپوشانی تقریبی ۵۰ درصد است. سپس میتوانید تصاویر را در نرمافزار لایتروم کنار یکدیگر قرار بدهید.
عکاسی به شیوه پاناروما که از کنار هم قرار دادن تصاویر همپوشا ساخته شده است
انباشتهسازی فوکوس: گاهی خواهیم خیلی به پیشزمینه نزدیک شویم. در فاصلهی نزدیک حتی با گشودگی دیافراگم f/14 نمیتوان همه چیز را در فوکوس نگه داشت. در این صورت میتوان از تکنیکی به نام انباشتهسازی فوکوس استفاده کرد. انباشتهسازی فوکوس به معنی ثبت تصاویر متعدد با فاصلههای کانونی متفاوت و سپس ترکیب آنها از طریق ویرایش تصویر ساده است بهطوریکه همه چیز در نهایت در فوکوس قرار بگیرند.
نمونهای از انباشتهسازی فوکوس که برای قرار دادن لالهها و نمای پسزمینه در فوکوس طراحی شده است
چه منظرههایی برایتان جذاب هستند. در عکاسی منظره لازم است با دقت اطراف خود را بررسی کنید. حتی مسیر عادی به سمت محیط کار میتواند سوژههای جالبی را در اختیارتان قرار بدهد. اغلب اوقات به دلیل عدم توجه به محیط اطراف سوژههای بسیار خوبی را از دست میدهید. سعی کنید همیشه نگاهی تازه به محیط اطراف داشته باشید و وقتی سوژهای جالب یافتید خیلی ساده با تلفن هوشمند آن را ثبت کنید.
گوگل ابزار بسیار قدرتمندی است. میتوانید تصاویر و موقعیتهای دلخواه را از طریق بخش تصاویر گوگل پیدا کنید. حتی اگر تصویری نام یا آدرس مشخصی نداشته باشد میتوانید از قابلیت معکوس جستجوی تصاویر گوگل برای پیدا کردن دادههای مربوط به تصاویر مشابه آن استفاده کنید.
اگر برای بازدید از موقعیتی جدید برنامهریزی میکنید خیلی ساده نام آن مکان را در Google Images تایپ کنید و عبارت photo spots را به آن اضافه کنید. به این صورت محبوبترین تصاویر از چشمانداز مورد نظر را پیدا میکنید.
اینستاگرام یکی از بهترین منابع الهامبخش برای جستجوی چشمانداز است؛ اما باید روش حداکثر استفاده از اینستاگرام را بدانید. برای مثال میتوانید خیلی ساده لوکیشنهای مختلف را جستجو کنید. حتی دورافتادهترین مکانهای روی زمین تصاویری دارند. شاید این تصاویر کیفیت بالایی نداشته باشند اما میتوانند ایدههای عکاسی را در اختیارتان بگذارند.
گزینهی دیگر جستجوی تصاویر با استفاده از هشتگ است. از طریق places میتوانید محبوبترین تصاویر و موقعیتها را پیدا کنید و سپس هشتگهای بهکاررفته را ببینید. از طریق این هشتگها میتوانید تصاویر بیشتری را پیدا کنید. هشتگها روش خوبی برای موقعیتیابی در اینستاگرام هستند.
گوگل ارث یکی از منابع برجسته برای یافتن موقعیت کانی است. با این ابزار میتوانید حتی خانهی خود را بهصورت سهبعدی ببینید. گوگل ارث این روزها با جزئیات بالایی همراه است. میتوانید چشماندازهای کوهستانی را با جزئیات زیادی ببینید و کل یک منطقه را بهصورت سهبعدی بررسی کنید. گوگل ارث همچنین ابزاری برجسته برای یافتن فرصتهای جدید عکاسی در کشورهای کمتر شناختهشده است زیرا میتوانید با این ابزار جاهایی را ببینید که هرگز در هیچ عکسی ثبت نشدهاند.
اسکرینشاتی از رودخانهای خشک در قرقیزستان در گوگل ارث پرو
منظرهی واقعی رودخانهی خشک در قرقیزستان
درک نور طبیعی یکی از جنبههای ضروری عکاسی منظره است. حتی وقتی که همه چیز سر جای خود است، نورپردازی نامناسب باعث میشود تصاویر در بهترین حالت خود نباشند. در عکاسی منظره باید انواع موقعیتهای نورپردازی را تجربه کنید. بهراحتی میتوانید جهت نور را با حرکت نسبت به سوژه تغییر بدهید یا از سوژههایی که در سایه قرار دارند عکاسی کنید.
نور جانبی وقتی رخ میدهد که نور از کنار به سوژه برخورد کند و در سمت دیگر سایهای را به وجود بیاورد. این نوع نور مطلوبترین نور برای عکاسی منظره است زیرا کنتراست بین نور و روشنی باعث ایجاد بافت و شکل میشود. اگر شیء گردی با نور جانبی دارید، سایهای در سمت دیگر به وجود میآید و درجهبندی نور بر شکل گرد آن تأکید میکند. بهطور مشابه سوژههای دارای بافت دارای سایههایی هستند که بر بافت تأکید میکنند. بدون سایه، بافت بهسختی خود را نشان میدهد.
این عکس از منطقهی پالوس واشنگتن ثبت شده است، نور جانبی منحنیهای تپه را به بهترین شکل نمایش میدهد
نور پشت وقتی به وجود میآید که منبع نور درست در مقابل شما قرار داشته باشد و به پشت سوژه برخورد کند. رسیدن به نوردهی مناسب در چنین شرایطی دشوار است. نوردهی پشت زمانی مفید است که سوژه کمی شفاف باشد (برای مثال گلبرگ گل)، در این حالت درخششی داخلی در سوژه به وجود میآید. این نوع نورپردازی همچنین زمانی مفید است که پسزمینهای تیره داشته باشید در این موقعیت میتوانید سوژه را نورسنجی کنید بهطوریکه بقیهی تصویر در سایه قرار بگیرد.
نور پشت همچنین زمانی مفید است که سوژه شکل جالبی داشته باشد و بتوان بهصورت سیلوئت از آن عکاسی کرد. به این منظور باید نوردهی مناسبی برای بخش آسمان تنظیم شود. وقتی نور پشتی دارید و میخواهید بخش مشخصی از قاب را نورسنجی کنید میتوانید از نورسنجی نقطهای به جای نورسنجی ماتریسی استفاده کنید. کار با این حالت نورسنجی کمی سخت است اما در عوض جلوههای زیباتری به دست میآید.
نور مقابل زمانی به وجود میآید که خورشید از پشت سر شما به سوژهی مقابل شما برخورد کند. این نوع نور معمولا شدید است و بافت و عمق زیادی را به وجود نمیآورد. با این حال اگر در زمان مناسب مثل غروب یا طلوع آفتاب از آن استفاده کنید میتواند نتایج مطلوبی را به دنبال داشته باشد و درخششی طلایی را به سوژهها بدهد.
نور پخش معمولا در روزهای ابری یا وقتی سوژه در سایه است به وجود میآید. در این نوع نور، سوژه رنگهای پاستلی دارد و بافتی نرم و بدون سایه را منتقل میکند. در دیگر شرایط نورپردازی به این جلوه دست نمییابید. در نور پخش، چشمانداز کنتراست کمی دارد.
این نوع نورپردازی مناسب ایجاد تصاویر آرامشبخش و نرم است. برای مثال چشماندازهایی با گلهای رنگارنگ در نورپردازی پخش نتیجهی خوبی را به وجود میآورند؛ اما به یاد داشته باشید در روزهای ابری روشن بهتر است بیشتر به سوژه نزدیک شوید.
بیشتر بخوانید: ۱۰ اصطلاح عکاسی که همه عکاسان باید بدانند
رسیدن به نوردهی مناسب به معنی رسیدن به تعادل بین مثل نوردهی یعنی گشودگی دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو است به گونهای که هیچ ناحیهای از قاب تصویر بیش از اندازه درخشان نباشد. اگر تصویر بیش از اندازه درخشان شود در مرحلهی ویرایش نهایی نمیتوانید تغییرات زیادی را روی آن اعمال کنید و همیشه نقاط سفیدی را خواهید داشت. همانطور که قبلا هم گفتیم میتوانید از هیستوگرام دوربین برای بررسی نقاط تیره و روشن تصویر استفاده کنید.
اما رسیدن به تعادل نوردهی چگونه امکانپذیر است؟ در عکاسی منظره این گشودگی دیافراگم است که بر عمق میدان تصویر تأثیر میگذارد. هرچه اف استاپ کوچکتر باشد مقدار باز شدن دریچهی دیافراگم بیشتر است و نور بیشتری به سنسور دوربین برخورد میکند. این روند کمی گیجکننده است؛ زیرا اف استاپ در واقع یک نسبت است. در اینجا زیاد به جزئیات ریاضی نمیپردازیم فقط به یاد داشته باشید که ۱/۲ بزرگتر از ۱/۸ است؛ در نتیجه f/2 بزرگتر از f/8 است.
هرچه دریچه بیشتر باز شود، عمق میدان سطحیتری به دست میآید. به بیان دیگر، مقدار چشمانداز واضح نسبت به سوژه کمتر خواهد شد. در ذیل سه تصویر را میبینید که اثر گشودگی دیافراگم بر عمق میدان را نمایش میدهند. پس از دیافراگم نوبت به تنظیم ایزو میرسد همانطور که در بخش قبل هم گفتیم برای رسیدن به نوردهی مناسب در عکاسی منظره لازم است ایزو را در کمترین مقدار خود قرار بدهید که روی اغلب دوربینها مقدار ۱۰۰ است. البته ممکن است در برخی شرایط کمنور مثل عکاسی از شفقهای قطبی به ایزوهای بالاتر نیاز داشته باشید. سومین ضلع مثلث نوردهی سرعت شاتر است. اگر سرعت شاتر کمتر از ۱/۱۰۰ ثانیه باشید ممکن است نیاز به استفاده از سهپایه داشته باشید.
برای عکاسی منظره نیاز به نورپردازی مناسب داریم اما دقیقا چه زمانی از روز باید عکاسی کنیم تا حداکثر استفاده از نور را ببریم.
یکی از زمانهای محبوب برای عکاسی از منظره که جلوههایی دراماتیک را به تصویر میبخشد، طلوع و غروب آفتاب است. این دو زمان روز اولویت بسیاری از عکاسان منظره هستند. فقط به یاد داشته باشید که ۴۵ دقیقه قبل از طلوع آفتاب و مدتی را پس از غروب آفتاب در صحنه حاضر باشید. به این صورت به بهترین نورپردازی خواهید رسید. بهویژه در طول طلوع آفتاب نور دقیقا قبل از بالا آمدن خورشید از خط افق توزیع میشود و زیباترین رنگها در آسمان به وجود میآیند.
تصویری چشمنواز از غروب آفتاب در زمان گذار پاییز به زمستان
در عکاسی منظره به زمان بین غروب آفتاب (قبل از طلوع آفتاب) و تاریکی کامل، ساعت آبی گفته میشود. اصطلاح ساعت آبی کاملا صحیح نیست زیرا نور ساعت آبی تنها مدت کوتاهی در حدود ده دقیقه دوام میآورد. ساعت آبی ساعت محبوبی برای عکاسی است زیرا نوری بسیار نرم را توزیع میکند. در این ساعت میتوانید به تونهای رنگی بسیار نرمی در طبیعت و درخششهای زیبایی در کوهستانها یا کنتراست جالبی بین نورهای خیابانی و آسمان شب برسید.
عکسی زمستانی در ساعت آبی که در شهر آمستردام ثبت شده است. ترکیب ساعت آبی با نورهای چراغ ظاهری جادویی به عکس بخشیدهاند
عکاسی منظره در طول شب جادویی است. گزینههای زیادی برای عکاسی در شب وجود دارند. برای مثال میتوانید از درخشش آسمان با استفاده از روش لانگ اکسپوژر عکاسی کنید. عکاسی منظره در شب گزینهی محبوب عکاسان نجومی است. در این زمان میتوانید کارهای خلاقانهای را با نور و چراغ قوه انجام بدهید.
عکاسی در شب در قرقیزستان
هر زمانی در طول روز برای عکاسی از منظره مناسب است. به یاد داشته باشید که خود را محدود به زمان خاصی از روز نکنید. در طول روز گاهی آب و هوای بد را تجربه میکنید؛ اما در عکاسی منظره چیزی به نام آب و هوای بد وجود ندارد؛ زیرا هر نوع آب و هوایی میتواند جلوههای زیبایی را در آسمان به وجود بیاورد. برای مثال به آسمان ابری یا شرایط مهآلود فکر کنید. مه میتواند جلوههایی جادویی را به وجود بیاورد.
عکسی عصرگاهی در ایسلند
چگونه میتوان یک غروب عالی یا روزی مهآلود را پیشبینی کرد؟ بخش زیادی از این کار به تجربه وابسته است. عکاسان منظرهی با تجربه از ترکیب پیشبینی آبوهوا و شهود خود برای درک و پیشبینی آبوهوا استفاده میکنند. روشهای زیادی برای پیشبینی آبوهوا وجود دارند که در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم:
پیشبینیهای آب و هوای محلی میتوانند دیدگاه خوبی را دربارهی شرایط آب و هوایی فراهم کنند. معمولا در این پیشبینیها به احتمال مهآلود بودن یا پوشش ابری صبحگاهی و عصرگاهی اشاره میشود.
این اپلیکیشن تقریبا تمام موارد مورد نیاز دربارهی آبوهوا را به شما اطلاع میدهد و امکاناتی مثل پیشبینی آب و هوای ساعتی و مبتنی بر موقعیت را فراهم میکند. اپلیکیشن Weather pro به شکل شگفتآوری دقیق است و پیشبینی غروب یا طلوع آفتاب خوب را میسر میسازد.
اپلیکیشن PhotoPhill وضعیت طلوع یا غروب آفتاب را در هر نقطه از جهان و همچنین حرکت دقیق خورشید و ماه را نشان میدهد. با این اپلیکیشن میتوانید از زمان دقیق طلوع آفتاب و ماه و محل آن اطلاع پیدا کنید. این اپلیکیشن همچنین دارای تقویمهای ماه، نمایش آنی راه شیری در آسمان و گزینههایی برای حرکت ستارهها است.
پس از پیشبینی آبوهوا نوبت به فصلها میرسد. میدانیم طبیعت همیشه ظاهر یکسانی ندارد. در هر فصلی همه چیز تغییر میکند. جنگل در زمستان سرد و مرده است که موقعیتی مناسب را برای خلق تصاویری مشابه فیلم ارباب حلقهها فراهم میکند. در تابستان همه چیز رویایی و زنده و در پاییز طبیعت طلایی دیده میشود. هر فصلی جذابیتهای خود را دارد در نتیجه از یک موقعیت یک بار دیدن نکنید. همیشه به این فکر کنید که یک منظره در طول فصلها و زمانهای مختلف روز چه ظاهری پیدا خواهد کرد. البته همیشه باید خود را برای شرایط غیر منتظره آماده کنید.
عکاسی از یک منظره در دو فصل متفاوت جلوههای متفاوتی را ایجاد میکند
بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب بهترین لنز زاویه باز (واید) در سال ۲۰۲۱
هنگام عکاسی منظره لازم است چشم مخاطب را در تصویر هدایت کنید و پیام عکس را منتقل کنید. ترکیببندی صحیح یکی از بخشهای ضروری رسیدن به تصویری ایدهآل است. ترکیببندی را میتوان در بخش کوچکی از منظره یا چشماندازی بزرگ ایجاد کرد. در این بخش به تعریف نکات متعدد ترکیببندی میپردازیم که به شما در دستیابی به تصویری زیباشناسانه و جذاب کمک میکنند.
قانون یک سوم شناختهشدهترین قانون ترکیببندی در عکاسی است. این قانون بیشتر به دلیل خطوط راهنما اهمیت دارد. هرچه بیشتر در عکاسی پیش بروید ممکن است بسیاری از قوانین را بشکنید و به روشهای منحصربهفرد خود در ترکیببندی تصاویر برسید؛ اما قبل از شکست قوانین باید آنها را درک کنید.
بر اساس قانون یک سوم قاب تصویر به سه بخش عمودی و سه بخش افقی تقسیم میشود. سوژهی اصلی باید روی یکی از خطوط عمودی یا افقی قرار بگیرد تا ترکیببندی جذاب و داینامیکی حاصل شود. قرار دادن سوژه روی محل تقاطع دو خط عمودی و افقی شما را به نتیجهای ایدهآل میرساند.
خط افق مرکزی اهمیت یکسانی به آسمان و زمین میدهد و مخاطب هیچ جهتی برای نگاه کردن ندارد. برای مثال با قرار دادن خط افق روی خط سوم پایینی به وزن بصری بیشتری میرسید و چشم بیننده به سمت آسمان هدایت میشود. هرچه خط افق بالاتر باشد چشم بیننده به سمت پائین تصویر هدایت میشود. قرار دادن خط افق به این بستگی دارد که بخواهید روی کدام بخش بیشتر تأکید کنید.
تقارن دقیقا نقطهی مقابل قانون یک سوم است. ترکیببندی متقارن دارای سوژهای مرکزی است که دقیقا وسط قاب قرار میگیرد و وزن یکسانی در اطراف آن قرار دارد. دو سمت تصویر اغلب آینهای از یکدیگر هستند. این قانون بهویژه برای سوژههایی مثل گیاهان یا معماری نتیجهبخش است که ذاتا متقارن هستند. روش دیگر استفاده از تقارن قرار دادن خطی کوتاه در مرکز قاب است بهویژه وقتی از انعکاس برای تعادل تصویر استفاده میکنید.
از خطوط راهنما میتوانید برای هدایت چشم بیننده به سوژهی اصلی استفاده کنید. خطوط میتوانند سازههایی مثل جادهها، حصارها یا پلها یا عناصر طبیعی مثل رودخانهها یا مسیرهای سنگی باشند. خطوط راهنما معمولا از پائین قاب شروع میشوند و به سمت بالا و داخل عکس حرکت میکنند تا چشم بیننده را در طول تصویر هدایت کنند و پیشزمینه را به پسزمینه و سوژهی اصلی وصل کنند.
ترکیببندی سادهای از مزرعهای در فرانسه که تمام خطوط به خانه اشاره دارند
در اینجا خطوط آب مانند راهنما عمل میکنند
بیشتر بخوانید: دوربین های بدون آینه دربرابر DSLR: کدام یک برای شما مناسب است؟
هنگام عکاسی با لنز واید سعی کنید از پیشزمینه حداکثر استفاده را ببرید. برای یافتن ترکیببندی با لنز واید همیشه دوربین خود را روی سهپایه قرار ندهید. دوربین را روی زمین بگذارید و ببینید چه اتفاقی رخ میدهد. خیلی آهسته به سمت اطراف بروید و عناصر مختلف پیشزمینه را بررسی کنید. سنگها، گلهای کوچک، کنتراستها همه در حالت واید چشماندازی بهتر را به وجود میآورند.
ترکیببندی با لنز واید دوازده میلیمتری، در این عکس به پیشزمینه هم توجه شده است
یافتن ترکیببندی با لنز زوم کمی متفاوت است. وقتی از لنز زوم استفاده میکنید ناخودآگاه به دنبال ترکیببندیهایی در دوردست میروید. سعی کنید جزئیات کوچک را پیدا کنید. لنزهای زوم برای خلق تصاویر مینیمالیستی هنری خارقالعاده هستند.
یک تمرین ساده برای یافتن ترکیببندی با لنزهای زوم ایستادن در مقابل چشماندازی وسیع و نگاه کردن در لنز تلهفوتو و سپس حرکت دادن آهستهی لنز از سمت چپ به راست و بالا به پائین است. به این صورت مجبور میشوید در قاب کوچکتری نگاه کنید و ترکیببندیهای جذاب را پیدا کنید. مسیر درختان، جزئیات بافت آب و سنگها میتوانند سوژههای جذاب انتزاعی برای عکاسی از منظره باشند.
هنگام ترکیببندی اشیا را در مرز قاب قرار ندهید. همیشه فضایی بین اشیا و مرزهای تصویر قرار بدهید. همچنین میتوانید عکس را کمی کراپ کنید اما اگر ترکیببندی بیش از اندازه بسته باشد ممکن است وضوح تصویر کاهش پیدا کند.
ترکیببندی با لنز تلهفوتوی ۴۰۰ میلیمتری. در این عکس تک درختی که در نور قرار دارد به سوژهی اصلی تبدیل شده استپ
با لنزهای تلهفوتو میتوان از جزئیات عکاسی کرد و نماهایی انتزاعی را خلق کرد
نکته: نکات فوق تنها راهنمایی برای بهتر شدن آثارتان هستند. پس از تسلط به ترکیببندی میتوانید خلاقانه عمل کنید و بسیاری از قوانین را بشکنید.
میتوانید در زمان طلوع یا غروب آفتاب یا هنگام شب از راه شیری عکاسی کنید؛ اما به یاد داشته باشید عکاسی منظره تنها به معنی برنامهریزی مناسب و مهارت تکنیکی نیست. انتقال احساس هم بخش مهمی از عکاسی است که به افراد اجازه میدهد احساس و تجربهی خود را نسبت به عکس منتقل کنند.
یک تصویر میتواند دراماتیک، بامزه، قوی یا ترسناک باشد. سعی کنید به حسی که قصد انتقال آن را دارید فکر کنید. در برخی تصاویر حتی میتوان داستانی را خلق و روایت کرد. سعی کنید احساسات مخاطب را برانگیزید اگر مخاطب از نظر احساسی جذب عکس شد عکسی موفق خواهید داشت. همچنین میتوانید در فرایند ویرایش نهایی تصویر احساس عکس را تغییر بدهید.
بیشتر بخوانید: هود لنز چه کاری انجام میدهد و چه زمانی باید از آن استفاده کرد؟
ویرایش تصویر بخش مهمی از عکاسی دیجیتال است. در دوران فیلم، تکنیسینهای آزمایشگاه نگاتیوها را ویرایش و چاپ میکردند و تصمیمهای زیادی را دربارهی تأثیر رنگ و کنتراست بر خروجی نهایی تصویر میگرفتند. این روزها این کار را میتوان در نرمافزارهای ویرایش تصویر به شیوهای آسانتر انجام داد. اگر فکر میکنید تصاویرتان بیروح یا خاکستری هستند شاید به این دلیل است که هنوز آنها را ویرایش نکردید.
وقتی در فرمت RAW عکاسی میکنید، مقدار زیادی از جزئیات همراه با تصویر ثبت میشوند که بعدا میتوان در فرایند ویرایش از این جزئیات استفاده کرد. برای دیدن تصاویر خام به Adobe Camera Raw که بهصورت نرمافزار مستقل یا در نرمافزارهای لایت روم یا فتوشاپ وجود دارد. همچنین میتوانید از دیگر نرمافزارهای سازگار با فرمت RAW استفاده کنید.
اما نرمافزار لایت روم نهتنها از پلاگین Adobe Camera Raw برای ویرایش تصاویر برخوردار است بلکه روشی برجسته برای سازماندهی و دسترسی به تصاویر را در اختیارتان میگذارد. کل فرایند ویرایش اولیه را میتوانید در لایت روم و فتوشاپ انجام بدهید. با استفاده از اسلایدرهای موجود در Adobe Camera Raw میتوانید تنظیمات دقیقی را انجام بدهید که تأثیر زیادی بر خروجی نهایی میگذارد. از تنظیمات متداول میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
کمی ویرایش همراه با ترکیببندی خوب و استفادهی صحیح از نور خروجی خارقالعادهای را به وجود میآورند.
اگر میخواهید کمی سطح عکسهای منظرهی خود را بالاتر از تصاویر کارت پستال مانند ببرید سعی کنید نکات ذیل را روی عکس خود اعمال کنید.
اضافه کردن عنصر پیشزمینه: یکی از بزرگترین موانع عکاسی این است که چشمانداز سهبعدی به تصویری دوبعدی تبدیل میشود و عمق فیزیکی زندگی واقعی از بین میرود. برای القای حس عمق میتوانید از عنصری قوی در پیشزمینه استفاده کنید.
استفاده از سایهها برای افزودن عمق به تصاویر: در موسیقی فضای بین نوتها به اندازهی خود نوتها اهمیت دارند. بهطور مشابه در عکاسی هم فضاهایی که در معرض نور قرار ندارند میتوانند به افزایش عمق عکس کمک کنند. سایهها به داستانسرایی و بهبود حس و نیروی بصری عکس کمک میکنند. با هدایت توجه مخاطب به سایهها میتوانید ترکیببندیهای زیبایی با کنتراست بالا و سادگی مینیمالیستی خلق کنید. یک شیء و سایهی آن میتوانند یکدیگر را تقویت کنند. گاهی اوقات میتوانید کل شیء را حذف کنید و تنها با سایههای زیبای آن بازی کنید.
این روزهای شبکههای اجتماعی فرصت خوبی را برای اشتراکگذاری عکسهای منظره فراهم کردهاند. شبکههای اجتماعی میتوانند روشی برجسته برای اشتراکگذاری عکسها با کل دنیا و دریافت بازخورد باشند. بهترین پلتفرمهای اشتراکگذاری تصاویر عبارتاند از:
نمایی از سایت فلیکر، شبکهی اجتماعی عکاسان حرفهای
افرادی که عکاسی منظره را به عنوان یک شغل دنبال میکنند روشهای زیادی را برای کسب درآمد به کار میبرند. از طرفی شاید بخواهید درآمد اندکی داشته باشید تا به این صورت هزینههای خرید تجهیزات و هزینهی سفرهایتان را پوشش بدهید. روشهای مختلفی برای درآمدزایی از عکاسی وجود دارند که در ادامه به چند نمونه اشاره میکنیم.
واضحترین روش کسب درآمد فروش آثار است. فروش عکس میتواند بهصورت چاپی یا دیجیتال باشد. هنگامی که آثار خود را بهصورت چاپی میفروشید باید به خاطر داشته باشید که چاپ یکی از ابعاد کاملا متفاوت عکاسی است. تبدیل تصویری که روی صفحهی نمایش خوب به نظر میرسد به تصویر چاپی با چالشهایی همراه است. فروش دیجیتال آثار روش دیگری برای کسب درآمد است. مجلهها یا شرکتها از خریداران بالقوهی عکسها هستند.
عکاسی این روزها از محبوبیت بالایی برخوردار است و بسیاری از افراد علاقهمند به یادگیری عکاسی هستند. اگر احساس میکنید به سطح مهارت بالایی رسیدهاید میتوانید کارگاههای عکاسی را برگزار کنید. سعی کنید روشی منحصربهفرد را برای تدریس ارائه بدهید. این روزها تعداد زیادی از عکاسان کارگاه عکاسی برگزار میکنند و اگر میخواهید عملکرد برجستهای داشته باشید باید روش متفاوت و خاصی را در پی بگیرید.
وبسایتها و مجلات سراسر دنیا همیشه به دنبال محتوا هستند. اگر میتوانید مقاله و محتوای منحصربه فردی را تولید کنید به این وبسایتها درخواست بدهید.
وقتی سبک خود را داشته باشید ممکن است شرکتهایی علاقهمند به کار با شما شوند. وقتی در شهر خود شناخته شوید میتوانید با سازمانهای شهری کار کنید.
با شروع درآمدزایی از طریق عکاسی، ساخت یک برند ضروری به نظر میرسد. برند شما سبکتان را نمایش میدهد. در نتیجه از ابتدا با ساخت وبسایتی مناسب و از همه مهمتر ساخت پورتفولیو به دنبال توسعهی یک برند باشید. رسیدن به درآمد مناسب از طریق عکاسی منظره ساده نیست اما کاملا امکانپذیر است.
بیشتر بخوانید: لنز فلار (Lens Flare) چیست و چرا باعث عجیب به نظر رسیدن عکسها میشود؟
عکاسی منظره میتواند بسیار سرگرمکننده و جذاب باشد. با استفاده از نکات یادشده میتوانید مسیر خود را آغاز کنید و به جستجو و کاوش در دنیای اطرافتان بپردازید. به یاد داشته باشید عکاسی مانند یک سفر است در نتیجه به یادگیری و رشد به عنوان یک عکاس ادامه بدهید. گاهی هم به گذشته نگاه کنید تا ببینید تا چه اندازه پیشرفت کردهاید. سپس به مهارتهای بعدی که باید بیاموزید فکر کنید و برایشان برنامهریزی کنید.
در پایان عکاسی منظره به علاقه بستگی دارد. علاقه به ثبت زیباییهای طبیعی یکی از ویژگیهای تمام عکاسان منظره است. تمام انسانها در علاقه به کاوش در سیارهی زمین و بازدید از نقاط زیبا مشترک هستند. میتوانید این زیباییها را به روشی جذاب و به شیوهی منحصربهفرد ثبت کنید.
منبع: زومیت