تنها دو دهه پیش، ارقام نشان میداد که ۱۵٪ موارد درماتیت تماسی ناشی (اگزما) از مواد آرایشی است. امروزه، این ارقام دو برابر شده است. این نشان میدهد که مواد آرایشی میتوانند پوست را تحریک کنند و استفاده گسترده از این محصولات باعث ایجاد این مشکل شده است.
متخصصان تخمین میزنند که صنعت آرایشی و بهداشتی هنگام تولید محصولات خود از حدود ۸۰۰۰ عنصر استفاده میکند. با چنین حجمی مشخص است که یک یا چند مورد از این ترکیبات آرایشی میتواند باعث تحریک پوست شود، اما تشخیص اینکه کدام یک از این موارد به طور خاص بر روی فرد تأثیر میگذارد آسان نیست.
مواد آرایشی میتوانند پوست را تحریک کنند و یا واکنش آلرژیک ایجاد کنند. این دو فرایند متفاوت است. تحریک به طور عمده با قرمزی و التهاب شروع میشود. در یک واکنش آلرژیک، ممکن است دچار خارش یا سوزش شوید و در بسیاری از موارد ممکن است تاول بزنید.
بیشتر بخوانید: بهترین نکات برای داشتن پوست درخشان
آیا مواد آرایشی باعث تحریک پوست میشوند؟
واضح است که مواد آرایشی میتوانند باعث تحریک پوست شوند. به یاد داشته باشید، پوست بزرگترین اندام بدن است و همچنین برای بسیاری از عوامل شیمیایی نقطه نفوذ است. از نظر فنی، واکنش نامطلوب پوست به برخی از عناصر یا مولفهها، درماتیت تماسی نامیده میشود. درماتیک تماسی میتواند ناشی از آلرژی یا تحریک باشد.
هیچ ماده آرایشی و بهداشتی ۱۰۰٪ بی خطر نیست. تمام مواد آرایشی میتوانند پوست را به میزان کم یا زیاد تحریک کنند. در این میان، ما میتوانیم صابونهای استفاده روزانه و کف اصلاح را نیز در این دستهبندی قرار دهیم، نه فقط لوازم آرایشی.
به همین ترتیب، هیچ کس از ابتلا به درماتیت تماسی ناشی از استفاده از لوازم آرایشی مستثنی نیست. بدیهی است که افرادی که پوست آتوپیک دارند بیشتر مستعد این امر هستند، همانطور که افرادی که سابقه رینیت یا ورم ملتحمه آلرژیک دارند.
بیشتر بخوانید: ۵ مزیت استفاده از شیر در برنامه مراقبت از پوست
اجزای تحریک کننده
به طور کلی، عطرها و مواد محافظه کار عناصری هستند که بیشترین تحریکات و آلرژیهای پوست را دارند. به طور خاص، متخصصان ثابت کردهاند که مواد آرایشی زیر میتوانند پوست را بیشتر تحریک کنند:
- آمونیاک: این ماده عمدتا در رنگ مو و سایر محصولات “دائمی” وجود دارد. باعث تحریک یا واکنش آلرژیک میشود.
- سولفات: این ماده در بسیاری از شامپوها به شکل سدیم لوریل سولفات استفاده میشود. اگر بعد از استفاده از آن احساس خشکی پوست یا پوست سر دارید، مهم است که به برچسب روی بطری شامپو نگاهی بیندازید.
- رنگ دهندههای سایه چشم: اثرات اصلی در اینجا قرمزی و التهاب است. همچنین میتوانند باعث آبریزش چشم شوند.
- رتینول: جزء اصلی بسیاری از کرمهای ضد پیری است. برخی از افراد میدانند که باعث تحریک و خشکی میشود.
- اسید سالیک: به طور عمده در کرمهای ضد لک یافت میشود. در بعضی موارد، نه تنها تعداد لکهها را افزایش میدهد بلکه باعث تحریک اضافی میشود.
- گلیکولیک اسید: گاهی اوقات این امر باعث قرمزی، خشکی یا سوزش به خصوص در محصولات لایه بردار میشود. در این موارد، بهتر است به جای آن از محصولات دارای اسید لاکتیک استفاده کنید.
- رایحهها: متخصصان در بسیاری موارد عطرهای موجود در محصولات را با تحریک پوست مرتبط میدانند.
- آلومینیوم و تولوئن: دئودورانتهای حاوی آلومینیوم اغلب با تحریک پوست همراه هستند. همین امر در مورد لاکهای ناخن حاوی تولوئن، فرمالدئید یا DBP اتفاق میافتد.
- سایر موارد: اجزای زیر نیز احتمال ایجاد تحریک یا واکنشهای آلرژیک را دارند: اوکسیل کی-۴۰۰، پرووین کاتن و بالسام که در پودر فشرده (compact powders) حضور دارند؛ پروپیل گالات، اکتیل گالات و جیوهای که در رژ لبها یافت میشود؛ سولفات نیکل که بخشی از ترکیب ماسکهای مژه و خط چشم را تشکیل میدهد؛ و تیومرسال، که در سایه چشم دیده میشود.
توصیهای که باید به آن توجه داشته باشید
در بسیاری از موارد، مواد آرایشی میتوانند باعث تحریک یا واکنش آلرژیک شوند، اما این احتمال نیز وجود دارد که فرد دارای یک مشکل اساسی باشد که ممکن است دلیل واکنش باشد. وقتی مرتباً پوستتان تحریک میشود، همیشه بهتر است به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
معمول است که مدتی پس از استفاده از محصول نشانههای تحریک ظاهر میشود. به همین دلیل، شناسایی علت مشکل بسیار مهم است. بعضی اوقات کافی است که به راحتی از محصولی که باعث واکنش شده است دست بکشید و همه چیز باید به حالت عادی برگردد.
اگر از مواد آرایشی به درستی استفاده نکنید، میتواند باعث تحریک شود. آنها تاریخ مصرف دارند و پس از آن ممکن است نه تنها واکنشهای جانبی کوچک ایجاد کنند، بلکه عفونت نیز ایجاد کنند. شما باید این محصولات را در مناطق خشک و تازه نگهداری کنید، در غیر این صورت میتواند باعث تغییر ترکیبات آنها شود.
به همین ترتیب، تمیز نگه داشتن هر عنصر از آرایش ضروری است. شما باید مرتبا برسها، اپلیکیشنها و سایر دستگاهها را بشویید. این عناصر فقط باید خودتان استفاده کنید و مناسب نیست که آنها را به اشتراک بگذارید.
منبع: StepToHealth