ما قرار نیست خودمان را پیدا کنیم؛ ما اینجاییم تا خودمان را بسازیم؛ و اولین قدم هم برای خودسازی، خودشناسی است. هرچقدر که ما بیشتر با خودمان و نقاط قوت و ضعفمان آشنا شویم این خودسازی بهتر انجام می‌شود. در این مطلب از حرفه‌ای ۴ کتاب به شما معرفی می‌کنیم. پیشنهاد می‌کنیم که به سراغشان بروید و مرحله به مرحله طبق آنها پیش بروید تا خودتان را بیشتر بشناسید.
۱) قوانین طبیعت انسان
کتاب حاضر با عنوان اصلی (The laws of human nature) اثری از رابرت گرین (Robert Greene) می‌باشد.
این کتاب تلاشی برای گردآوری این دانش و ایده‌های گسترده و عظیم از شاخه‌های مختلف است تا راهنمایی دقیق و موشکافانه از ذات انسانی ارائه دهد و نه فقط بر اساس دیدگاه و قضاوت‌های اخلاقی که بر اساس شواهد و قرائن به رمزگشایی این حقیقت بپردازد. این اثر را یک ارزیابی بی‌رحمانه و صریح از گونه‌های انسانی بدانید که به‌صراحت تشریح می‌کند ما چه کسی هستیم تا رفتارهای آگاهانه‌تری داشته باشیم.
کتاب قوانین طبیعت انسانی را نوعی کتاب راهنما بدانید که به رمزگشایی رفتارهای انسانی اعم از رفتارهای معمولی، عجیب، مخرب و دیگر طیف‌ها می‌پردازد. می‌توانیم آنها را قوانینی بدانیم که بر اساس آنها و تحت تأثیر این نیروهای مهم، تمایل داریم به‌شیوه‌هایی قابل‌پیش‌بینی واکنش نشان دهیم. هر فصل داستانی از برخی افراد نمادین و معروف دارد که به‌طور منفی یا مثبت این قانون را به کار گرفته‌اند و ایده‌ها و استراتژی‌هایی را درباره نحوه رفتار با خود و دیگران تحت این قوانین مطرح می‌کند. هر فصل با یک بخش تمام می‌شود که توضیح می‌دهد چگونه این نیروهای اساسی انسانی را به پدیده‌ای مثبت‌تر و کارآمدتر تبدیل کنیم، به‌طوری‌که دیگر برده انفعالی ذات انسانی نباشیم، بلکه آن را به شکلی مناسب و مثبت دگرگون کنیم.
در بخشی از کتاب آمده است:
“از قیاس بهره بگیرید. شاید فکر می‌کنیم که در قیاس با گذشته، امروز آزادی زیادی داریم؛ اما حقیقت این است که ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که بیش از قبل سازماندهی شده است. هر حرکت ما به شکل دیجیتالی دنبال می‌شود. در تمام ابعاد رفتار انسانی قوانینی بیشتر از قبل وجود دارند. اصلاحات سیاسی که همیشه وجود داشته‌اند، امروزه به دلیل دیده شدن در رسانه‌های اجتماعی شدیدتر شده‌اند. بیشتر ما در خفا احساس ناامنی می‌کنیم و بر این باوریم که حرکات فیزیکی و ذهنی ما محدودتر شده است. ما خواهان فضایی فراتر از محدودیت‌هایمان هستیم. ما به‌آسانی جذب آن نه و بله‌های سرکوب‌شده می‌شویم.
شما باید محصول خود را با چیزی مرتبط کنید که کمی خلاف عرف، سنت‌شکنانه یا پیشرفته باشد. شانل با ارائه لباس‌هایی که نقش‌های جنسیتی را زیر سؤال بردند، همین کار را کرد. مجادله بین نسل‌ها همیشه خوراک خوبی برای این کار است. آنچه شما عرضه می‌کنید، در تضاد کامل با ویژگی‌های کهنه نسل گذشته است. جان اف.کندی با زیر سؤال بردن دهه ۱۹۵۰ و عصر آیزنهاور که دوره سازگاری احمقانه بود، این کار را انجام داد. حالا رأی دادن به کندی به معنای انتخاب جوانی، نیرو و قدرت ازدست‌رفته بود. به‌واقع او از بیزاری نهان مردم از حکومت پدرسالارانه و تمنای خلاص شدن از شر چنین سیاستمداری‌ای بهره برد. این خواسته در میان جوانان موج می‌زد، اما همیشه یک عامل ممنوعه به آن چسبیده بود. ”
مناسب چه کسانی است:
- افرادی که تمایل دارند کنترل احساسات خود را در دست بگیرند؛
- افرادی که فکر می‌کنند احساساتی که تجربه می‌کنند، طبیعی نیست؛
- افرادی که به روانشناسی رفتار انسان علاقه‌مند هستند.
۲) ۵ نقطه قوت برتر خود را بشناسید
این کتاب نوشته تام راث، شما را وامی‌دارد تا تقاط ضعف و قوت خود را بیابید و با شناخت آنها توانمندی‌های خود را دسته‌بندی کنید. این اثر پرفروش، همچنین به مدیران سازمان‌ها می‌آموزد که چگونه نیروی انسانی خود را با شناخت توانمندی‌هایشان مدیریت کنند.
تسلط یافتن بر نقاط ضعف یکی از بخش‌های مهم ساختار فرهنگی جامعه را تشکیل می‌دهد. در تمامی فرهنگ‌ها اغلب والدین بیشتر زمان و توجه خود را صرف تقویت ضعیف‌ترین درس فرزند خود می‌کنند. پدران و مادران به همراه معلمان به جای وقت گذاشتن بر روی توانایی‌ها و توانمندی‌های دانش‌آموزان بیشتر بر نقاط ضعفشان تأکید می‌کنند.
دن کلیفتون را به عنوان پدر روانشناسی نقاط قوت می‌شناسند. او به همراه تام راث (Tom Rath) و جمعی از دانشمندان و صاحب‌نظران مؤسسه گالوپ، پرسش‌نامه آنلاینی را طراحی و ارائه کردند که به استعدادیابی افراد کمک می‌کند. این پرسش‌نامه با شرح و توضیحات در کتاب ۵ نقطه قوت خود را بشناسید (Strengths Finder) آورده شده است.
استعداد، توانمندی بالقوه و استفاده نشده‌ای است که باید کشف شود. در آزمون کلیفتون تنها هدف سنجیدن استعدادها نیست، بلکه این است که توانمندی در فرد به وجود آورده شود. استعداد یک مؤلفه کافی و لازم برای توانمندی است اما برای تبدیل استعداد به توانمندی یک ویژگی مهم دیگر نیز لازم می‌باشد و آن سرمایه‌گذاری است. برای تبدیل استعدادها به توانمندی‌های بالفعل باید تمرین و ممارست و سخت‌کوشی فراوانی داشت.
این اثر در حوزه روانشناسی سلامت و نقاط قوت بسیار ساده و کاربردی است. همچنین در حوزه مدیریت و منابع انسانی این کتاب اولین تقسیم‌بندی کامل از نقاط قوت فردی، اجتماعی و سازمانی افراد در دنیا را ارائه داده است.
در کتاب ۵ نقطه قوت خود را بشناسید، ۳۴ مورد از تقاط قوت در بخش‌هایی جداگانه معرفی می‌شوند. در هر بخش تعریفی مفید و کاربردی از هر یک از نقاط قوت ارائه و بعد از آن مثال‌هایی از کسانی که این توانمندی‌ها را داشته‌اند به همراه توصیفاتی از آنها آورده شده. سپس ایده‌هایی را برای کشف و کسب توانمندی‌ها بیان می‌کند که بسیار سودمند است.
افتخارات این کتاب:
این کتاب تاکنون بیش از ۴ میلیون نسخه در دنیا به فروش رسیده و به بیش از ۱۷ زبان ترجمه شده است. همچنین رتبه نخست در فهرست پرفروش‌ترین‌های وال استریت ژورنال، نیویورک تایمز، یو اس‌ای تودی و سایت آمازون را کسب کرده است.
در بخشی از کتاب آمده است:
اطمینان به خود مانند اعتماد به نفس است. شما در اعماق وجودتان به توانایی‌هایتان اعتماد دارید. می‌دانید که می‌توانید خطر کنید یا با چالش‌های جدیدی مواجه شوید. مدعی چیزی باشید و از همه مهم‌تر ادعایتان را حمایت کنید.
اطمینان به خود چیزی بیش از اعتماد به نفس است. به وسیله همین درون‌مایه اعتماد به خود است که شما نه تنها به توانایی‌هایتان اعتماد دارید بلکه از قضاوتتان هم مطمئن هستید. وقتی شما به جهان می‌نگرید می‌دانید که دیدگاهتان منحصر به فرد و با دیدگاه دیگران متفاوت است و چون هیچ‌کس آنچه را که شما می‌بینید، نمی‌بیند، می‌دانید که هیچ کسی نمی‌تواند برای شما تصمیم بگیرد. هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید به چه چیزی بیندیشید. آنها می‌توانند راهنمایی کنند و پیشنهاد کنند اما تنها شما قدرت نتیجه‌گیری، تصمیم‌گیری و عمل را دارید. این نقطه قدرت و این پاسخگویی نهایی در زندگی‌تان شما را نمی‌هراساند.
مناسب چه کسانی است:
- اشخاصی که می‌خواهند استعداد و مهارت‌های ذاتی‌شان را کشف کنند؛
- کسانی که می‌خواهند بدانند با توجه به ویژگی‌های شخصیتی‌شان کدام شغل برایشان مناسب‌تر است؛
- افرادی که به دنبال گسترش و بهبود ویژگی‌های مثبتشان هستند.
۳) چهار میثاق
کتاب چهار گرایش، تحلیلی پیشگامانه از انواع شخصیت‌های انسان است. این کتاب به سوال ساده‌ای پاسخ می‌دهد که می‌تواند در شما نگرشی جدید در مورد زندگی، کار و خودتان ایجاد کند. گرچن روبین نویسنده کتاب چهار گرایش، در طول تحقیقات خود برای فهم طبیعت بشر، متوجه شد که اگر ما بتوانیم جواب سوال ساده «چگونه به انتظارات خود پاسخ دهیم؟» را پیدا کنیم، به دانشی عظیم در مورد خود دست پیدا کرده‌ایم.
نویسنده در کتاب چهار گرایش، انسان‌ها را از نظر پاسخ‌دهی به انتظارات درونی و بیرونی، به چهار دسته طبقه‌بندی کرده است؛ طبقه‌بندی‌هایی که با شناخت آن می‌توانیم بهتر تصمیم بگیریم، کمتر رنج بکشیم و موثرتر از همیشه عمل کنیم.
کتاب چهار گرایش به این موضوع می‌پردازد که با شناخت این گرایش‌ها می‌توان روابط خود را با افراد بهبود دهید و به تعاملات بهتری دست پیدا کنید.
مناسب چه کسانی است:
- مدیران عاملی که قصد دارند بدانند کارمندانشان جزو کدام دسته هستند؛
- آن‌هایی که نمی‌دانند یک فرد سرکش چه رفتاری دارد و ممکن است خطرناک باشد یا نه؛
- کسانی که مدام به آنها می‌گویند: «چقدر سوال می‌پرسی!» و از این موضوع ناراحت هستند.
۴) جنبه مثبت روی تاریک شما
کتاب جنبه مثبت روی تاریک شما، حقایق جالبی را در مورد نقاط مثبت و مفید ویژگی‌های منفی انسان بیان می‌کند. دکتر تاد بی.کاشدان و رابرت بیسواس دینر، در کتاب جنبه مثبت روی تاریک شما، مفاهیم بسیار جدیدی را در رابطه با ویژگی‌های منفی انسان مانند روان‌پریشی، عصبانیت و خودشیفتگی، بیان می‌کنند که مطمئنا تابه‌حال نشنیده‌اید.
کتاب جنبه مثبت روی تاریک شما به شما خواهد گفت که حتی ویژگی‌هایی مانند روان‌پریشی، گاهی می‌توانند زندگی شما را نجات دهند. شاید تعجب کنید اما عصبانیت می‌تواند خلاقیت شما را افزایش دهد و قدرت نفوذ شما را در دیگران افزایش دهد. البته حواستان را جمع کنید، چون قرار نیست مثل یک روان‌پریش رفتار کنید!
مناسب چه کسانی است:
- آن‌هایی که مدام خود را بابت کارهای اشتباه سرزنش می‌کنند؛
- کسانی که می‌خواهند حتی با کمک صفات و احساسات منفی خود هم رشد کنند؛
- آن دسته افرادی که تصور می‌کنند تصمیمات ناخودآگاه نمی‌تواند مفید و کارا باشد.
