بیشتر افراد در روزهای گرم تابستان، هنگام وقت گذراندن در بیرون از خانه ضد آفتاب می‌زنند، چون نمی‌خواهند روز خود را با آفتاب‌سوختگی به پایان برسانند. اما متأسفانه عده‌ای از افراد تصور می‌کنند آفتاب‌سوختگی و مضرات پرتوهای خورشید برای پوست مخصوص فصل تابستان است؛ به همین دلیل از کرم یا محصولات ضد آفتاب در زمستان استفاده نمی‌کنند.
اما به نظر متخصصان پوست، باید در تمام طول سال از پوست خود با یک ضد آفتاب محافظت کنید. اگر می‌خواهید به علل ضرورت استفاده از ضد آفتاب در زمستان پی ببرید، در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
۱. برف و یخ، نور خورشید را بازتاب داده و اشعههای UVA و UVB را تشدید می‌کنند
همان‌طور که آب دریاچه یا ساحل در فصل تابستان اشعههای UVAو UVB را تشدید می‌کنند، برف و یخ هم در فصل زمستان شدت اشعههای خورشید و احتمال آسیب پوست را افزایش می‌دهند.
بنابراین اگر قصد دارید در فصل زمستان ورزش‌هایی مانند اسکی یا سورتمه‌سواری انجام دهید یا در برف راه بروید، حتما از یک ضد آفتاب استفاده کنید.
برای محافظت کافی از پوست و لب، از یک ضد آفتاب طیف گسترده و بالم لب با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید. اگر به دنبال ضد آفتاب‌های فاقد مواد شیمیایی و اکسی بنزن و اکتینوکسالات (reef_safe) هستید، محصولی را انتخاب کنید که حاوی دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی (به‌عنوان ترکیبات فعال) باشد.
۲. باد و رطوبت کم برای پوست مضر هستند
احتمالا شما هم متوجه شده‌اید که پوستتان در هوای سرد، خشک‌تر و حساس‌تر می‌شود. طی زمستان، رطوبت هوا کاهش یافته و معمولا سرعت باد افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین پوست شما به طور مداوم رطوبت خود را از دست می‌دهد.
خشکی، تمام خطوط چهره و چین و چروک موجود در سطح پوست را آشکار می‌کند و احتمال ترک‌خوردگی یا پوسته پوسته شدن را افزایش می‌دهد و از این طریق، شما را در معرض عفونت‌ها قرار می‌دهد. استفاده از ضد آفتاب در زمستان می‌تواند به برگرداندن مقداری از رطوبت از دست‌رفته‌ی پوست کمک کند.
۳. لایه‌ی اوزون در زمستان در نازک‌ترین حد خود است
با وجود اینکه در فصل زمستان گرمای خورشید را روی پوستتان احساس نمی‌کنید، اما در واقع در معرض پرتوهای فرابنفشِ شدیدتری قرار دارید.
«استراتوسفر» بخش بیرونی هوای اطراف زمین است؛ این لایه محافظ گازهایی است که سیاره‌ی زمین را احاطه کرده‌اند.
نزدیک بالای لایه‌ی استراتوسفر که دورترین فاصله را با زمین دارد، لایه‌ی اوزون واقع شده است که اشعههای فرابنفش (UV) را از خورشید جذب کرده و بازتاب می‌دهد.
تولید اوزون در دمای گرم، سریع‌تر و در دمای سرد، کندتر افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل لایه‌ی اوزون در حفره‌های زمین، جایی که دما بسیار پایین است، نازک‌تر بوده و پوشش آن در ماه‌های سردتر زمستان، در هر جای دیگر از اطراف کره‌ی زمین در نازک‌ترین حد خود است.
این یعنی حتی با وجود اینکه در فصل زمستان گرمای خورشید را روی پوستتان احساس نمی‌کنید، اما در واقع در معرض پرتوهای فرابنفشِ شدیدتری قرار دارید.
۴. ضد آفتاب پوست شما را برای مدت طولانی‌تری جوان و سالم نگه می‌دارد
اشعههای خورشید سرعت فرآیند پیری پوست را افزایش و تولید کلاژن و الاستین (رشته‌های پروتئینی پوست) که سبب حفظ جوانی پوست می‌شوند را کاهش می‌دهد.
ضد آفتاب هم از پوست شما در برابر اشعههای خورشید محافظت می‌کند و هم به پوست خشک، رطوبت دوباره می‌بخشد و به قول معروف، با یک تیر دو نشان می‌زند.
علاوه بر این، بسیاری از مطالعات انجام شده بر روی افرادی که از ضد آفتاب استفاده می‌کنند نشان می‌دهند که استفاده‌ی روزانه از ضد آفتاب می‌تواند سرعت فرآیند پیری را کاهش دهد و پوست را جوانتر نگه دارد.
۵. نورهای داخل خانه هم برای پوست مضر هستند
نور کامپیوتر، تلویزیون، صفحه‌ی موبایل و حتی لامپ و سایر نورهای داخل خانه برای پوست مضر هستند و می‌توانند آسیب‌دیدگی پوست را بیشتر کنند.
مطالعات جدید نشان می‌دهند که حتی زمانی که در منزل هستید و قصد بیرون رفتن ندارید، نور کامپیوتر، تلویزیون، صفحه‌ی موبایل و حتی لامپ و سایر نورهای داخل خانه می‌توانند آسیب‌دیدگی پوست را بیشتر کنند.
استفاده‌ی روزانه از ضد آفتاب از پوست شما در برابر آسیب ناشی از مواجهه با هر نوع موج نور محافظت خواهد کرد.
۶. شرایط آب و هوایی فصل زمستان سبب می‌شود ضد آفتاب سریع‌تر از روی پوست پاک شود
تعریق پوست در روزهای گرم تابستان، شنا کردن، یا گذراندن وقت در ساحل‌های پر شن و ماسه، همگی سبب می‌شوند ضد آفتاب سریع‌تر از روی پوست پاک شود. بنابراین باید ضد آفتاب را به طور منظم روی پوست خود تمدید کنید.
آنچه اغلب افراد به آن توجه ندارند این است که شرایط آب و هوایی خشن فصل زمستان هم اثربخشی ضد آفتاب را به همان سرعت کاهش می‌دهد.
باد، برف، تگرگ و دمای پایین همگی دست‌به‌دست هم می‌دهند و اثربخشی ضد آفتاب را ضعیف می‌کنند؛ بنابراین برای محافظت بهینه از پوستتان باید ضد آفتاب را چندین بار در روز تمدید کنید. تایم ناهار (ظهر)، بهترین زمان برای تمدید ضد آفتاب در زمستان است.
۷. در فصل زمستان، همچنان در معرض سرطان پوست ناشی از آسیب خورشید قرار دارید
اشعههای UVB، که در فصل زمستان چندان قدرتمند نیستند، تا مدت‌ها خطرناک‌تر از اشعههای UVA تلقی می‌شدند. این اشعه‌‌ها با انواع قابل توجه آسیب‌های پوستی، مثل آفتاب‌سوختگی، لکه‌های پیری و بسیاری از انواع سرطان‌های پوست در ارتباط هستند.
خوشبختانه امروزه می‌دانیم که اشعههای UVA، حتی با وجود اینکه بلافاصله سبب آسیب به پوست نمی‌شوند، اما خطرناک‌تر هستند. اشعههای UVA به طور عمیق‌تر به پوست نفوذ می‌کنند و علت مرگبارترین نوع سرطان پوست، یعنی ملانوما هستند.
اشعههای UVA برخلاف اشعههای UVB در تمام طول سال قدرتمند هستند. به همین دلیل استفاده از ضد آفتاب در زمستان ضرورت دارد.
۸. تأثیرات منفی مواجهه با خورشید به تدریج افزایش پیدا می‌کند
تحقیق انجام شده بر روی یافته‌های مطالعات بلندمدت، اطلاعات مهمی را درباره‌ی تأثیرات فزاینده‌ی مواجهه با خورشید آشکار می‌کند. به نظر می‌رسد هرچه در طول زندگی پوستتان بیشتر معرض اشعههای UVA و UVB باشد، احتمال سرطان پوست در شما افزایش پیدا می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهند که مواجهه‌ی بیشتر با خورشید در طول زندگی، مسبب بسیاری از سرطان‌های سلول‌های پایه و سلول سنگفرشی است که هر دو از انواع رایج سرطان پوست محسوب می‌شوند. به همین دلیل باید از ضد آفتاب در زمستان استفاده کنید.
۹. در فصل زمستان به خورشید نزدیک‌تر هستید
اگر در نیمکرهی شمالی زندگی می‌کنید، طی ماه‌های زمستان به خورشید نزدیک‌تر هستید. این مسأله ممکن است به نظرتان غیرعقلانی بیاید، اما حقیقت دارد. زمین در ماه تیر دورترین و در ماه دی نزدیک‌ترین فاصله را با خورشید دارد. شاید این سؤال پیش آید: «پس چرا در زمستان هوا سرد می‌شود؟»
کاهش دما بر اساس جهت شیب زمین است. کره‌ی زمین دارای دو نیمکره (شمالی و جنوبی) است. کشور ایران در نیمکرهی شمالی قرار دارد. زمانی که نمیکره‌ی شمالی در زمستان از خورشید دور می‌شود، دما کاهش پیدا می‌کند.
بنابراین حتی با وجود سردتر شدن هوا در زمستان، تمام کره‌ی زمین به خورشید نزدیک‌تر است که این موضوع سبب تشدید اشعههای UVA و UVB و در نتیجه تشدید تأثیر منفی آن‌ها روی پوست می‌شود.
۱۰. ضد آفتاب خود را قبل از منقضی شدن کامل استفاده کنید
اگرچه این موضوع نباید تنها دلیل شما برای استفاده از ضد آفتاب در زمستان باشد، اما قطعا با مزایایی همراه است. اثربخشی بیشتر ضد آفتاب‌ها بعد از فقط ۱۲ ماه شروع به کاهش یافتن می‌کند.
بنابراین اگر از یک بطری ضد آفتاب تا تابستان سال بعد استفاده کنید، پوستتان به دلیل اثربخشی کمتر ضد آفتاب و در نتیجه حفاظت کمتر در برابر خورشید، راحت‌تر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود.
بنابراین از نیمه‌ی باقیماندهی ضد آفتاب تا تابستان سال بعد استفاده نکنید. می‌توانید از باقیماندهی ضد آفتاب در زمستان استفاده کنید تا از پوستتان در برابر خورشید حفاظت شود.
توصیه‌ها و نکات ضروری و مهم درباره‌ی ضد آفتاب که همه‌ی افراد باید بدانند
در ادامه به ۹ نکته‌ی مهم درباره‌ی ضد آفتاب می‌پردازیم که همه‌ی افراد باید از آن‌ها اطلاع داشته باشند.
۱. همه‌ی افراد به ضد آفتاب نیاز دارند
همه‌ی افراد به غیر از نوزادان زیر شش ماه، صرف‌نظر از سابقه‌ی پزشکی، جنسیت یا سن به ضد آفتاب نیاز دارند. خورشید دارای پرتوهای فرانبفش است که می‌توانند منجر به سرطان پوست شوند.
امروزه از هر پنج آمریکایی، یک نفر در طول زندگی خود دچار سرطان پوست می‌شود. ضد آفتاب به محافظت از پوست شما در برابر اشعههای فرانبفش کمک می‌کند و احتمال سرطان پوست را کاهش می‌دهد.
علاوه بر این، می‌تواند از طریق محافظت از پوست در برابر اشعههای فرابفنش که سبب چین و چروک و از بین رفتن رنگ پوست می‌شوند، به جوانتر کردن پوست شما کمک کند.
۲. به دنبال ضدآفتاب‌های با برچسب «طیف گسترده» باشید
ضد آفتابی که طیف گسترده باشد، از پوست شما در برابر هر دو اشعه‌ی UVA و UVB محافظت می‌کند. اگر یک ضد آفتاب طیف گسترده باشد، روی برچسب آن قید می‌شود.
خورشید دو اشعه‌ی مضر دارد که به زمین می‌رسند؛ UVA و UVB. ضد آفتابی که طیف گسترده باشد، از پوست شما در برابر هر دو اشعه‌ی UVA و UVB محافظت می‌کند.
اگر یک ضد آفتاب طیف گسترده باشد، روی برچسب آن قید می‌شود. برای محافظت حداکثری از پوست خود در برابر خورشید، ضد آفتابی بخرید که روی بطری آن عبارت طیف گسترده قید شده باشد.
۳. ضد آفتاب SPF 30 یا بالاتر داشته باشد
SPF مخفف Sun Protection Factor و به معنای فاکتور حفاظتی در برابر خورشید است. عدد SPF نشانگر توانایی ضد آفتاب در مهار پرتوهای خورشید است. ضد آفتابی که دارای SPF 30 است، ۹۷ درصد از اشعههای خورشید را مهار می‌کند.
SPF بالاتر، اشعههای فرانبفش بیشتری را مهار می‌کند، اما هیچ ضد آفتابی وجود ندارد که به طور کامل از پوست شما محافظت کند. به دنبال ضد آفتابی باشید که دست‌کم SPF 30 داشته باشد، اما توجه داشته باشید که ضد آفتاب‌های با SPF 40 یا ۵۰، کمی بیشتر از پوست شما محافظت می‌کنند.
۴. در صورت نیاز، ضد آفتاب را روی پوستتان تمدید کنید
تأثیرات ضد آفتاب فقط به مدت تقریبا دو ساعت روی پوست باقی می‌ماند. میزان بالاتر SPF، فاصله‌ی زمانی تجدید آن را افزایش نمی‌دهد. ضد آفتاب خود را هر دو ساعت یک بار، یا در صورتی که پاک شد، تجدید کنید.
۵. در روزهای ابری و در فصل زمستان ضد آفتاب بزنید
در روزهای ابری، ۸۰ درصد از اشعههای مضر خورشید به پوست شما نفوذ می‌کنند. بنابراین استفاده از ضد آفتاب را فراموش نکنید.
استفاده از ضد آفتاب در سرتاسر سال اهمیت دارد، چون پرتوهای مضر خورشید در تمام سال وجود دارند. خورشید حتی در زمستان و روزهای ابری، زمین را با اشعههای UVA و UVB گرم می‌کند.
در روزهای ابری، ۸۰ درصد از اشعههای مضر خورشید به پوست شما نفوذ می‌کنند. برف، آب و شن و ماسه، پرتوهای خورشید را به پوست شما بازتاب داده و احتمال آفتاب‌سوختگی را افزایش می‌دهند. اگر قرار است اسکی‌سواری کنید یا به جایی نزدیک آب سفر کنید، استفاده از ضد آفتاب را فراموش نکنید.
۶. به اندازه‌ی کافی ضد آفتاب بزنید
بیشتر افراد از ضد آفتاب به اندازه‌ی کافی استفاده نمی‌کنند. برای هر بار پوشش بدنتان دست‌کم به ۳۰ گرم ضد آفتاب (تقریبا به اندازه پر شدن یک لیوان کوچک) نیاز دارید. فراموش نکنید که ضد آفتاب را روی گوش‌ها، بالای سر و اطراف گردن‌تان بمالید.
۷. از استفاده از اسپری ضد آفتاب، تا جای ممکن اجتناب کنید
به نظر می‌آید استفاده از اسپری ضد آفتاب برای بسیاری از افراد آسان‌تر است. با این حال، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) درباره‌ی بی‌خطر بودن یا اثربخشی چنین ضد آفتاب‌هایی نظر قطعی نداده است.
زمانی که از اسپری ضد آفتاب استفاده می‌کنید، تشخیص اینکه به اندازه‌ی کافی ضد آفتاب زده‌اید یا نه، دشوار است. همچنین بطری‌های چنین ضد آفتاب‌هایی برای محیط زیست مضر هستند.
اگر از اسپری ضد آفتاب استفاده می‌کنید، آن را استنشاق نکنید یا از آن در نزدیکیِ حرارت، شعله (مانند شمع یا کبریت) یا هنگام استعمال دخانیات استفاده نکنید.
به جای اسپری ضد آفتاب می‌توانید از جایگزین‌های آن مثل کرم‌ها و لوسیون‌‌های موجود برای پوست خشک و صورت، ژل برای نواحی مودار مانند پوست سر و قفسه‌ی سینه و استیک برای اطراف چشم‌ها استفاده کنید.
۸. ضد آفتاب فیزیکی یا شیمیایی، کدامیک بهتر است؟
ضد آفتاب‌های فیزیکی مانند یک محافظ عمل کرده و پرتوهای مضر خورشید را منعکس و منحرف می‌کنند. ترکیبات فعال موجود در این نوع ضد آفتاب شامل دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی می‌شود. ضد آفتاب فیزیکی برای پوست‌های حساس، بهترین گزینه است.
ضد آفتاب‌های شیمیایی مانند یک اسفنج عمل کرده و اشعههای خورشید را جذب می‌کنند. مالیدن این نوع ضد آفتاب روی پوست راحت‌تر است. هر دو نوع ضد آفتاب بی‌خطر و مؤثر هستند، پس ضد آفتابی که دوست دارید را انتخاب کنید و استفاده از آن را در تمام طول سال ادامه دهید.
۹. برای محافظت از پوستتان فقط به ضد آفتاب تکیه نکنید
متأسفانه ضد آفتاب نمی‌تواند به طور کامل از آفتاب‌سوختگی، تاول و سرطان پوست جلوگیری کند. اما نگران نباشید. شما می‌توانید با استفاده از وسایل محافظتی زیر، از پوست خود بیشتر محافظت کنید؛
- بالم لب حاوی SPF 30 یا بالاتر
- کلاه بافتنی لبه‌دار با بافت سفت
- عینک آفتابی UV یا محافظ در برابر اشعههای فرابنفش، که اطراف چشم‌ها را تا حد امکان می‌پوشاند
- لباس بافتنی با بافت سفت، تیره رنگ و آستین بلند یا لباس‌های مخصوص محافظت از پوست در برابر خورشید
تا جایی که امکان دارد، بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که تابش خورشید در شدیدترین حالت خود است، از آفتاب دوری کنید و در سایه بمانید. به یاد داشته باشید که هیچ ضد آفتابی به طور کامل از پوست شما در برابر اشعههای مضر خورشید محافظت نمی‌کند.
اما با به کارگیری اقدامات ذکر شده در این مقاله و صرف زمان کافی برای مصرف و تمدید صحیح ضد آفتاب، می‌توانید احتمال آفتاب‌سوختگی و سرطان پوست را در خود کاهش دهید.
نکته‌ی پایانی
بیشتر افراد تصور می‌کنند استفاده از ضد آفتاب مختص روزهای گرم تابستان است. اما استفاده از ضد آفتاب در زمستان به همان اندازه اهمیت دارد، چون پوست شما در تمام طول سال در معرض اشعههای مضر فرابنفش خورشید قرار دارد.
در این مقاله به ۱۰ دلیل پرداختیم که ثابت می‌کنند استفاده از ضد آفتاب در زمستان واجب است. در پایان هم به ۹ نکته‌ی مهم درباره‌ی ضد آفتاب که همه‌ی افراد باید بدانند، اشاره کردیم. به نکات ذکر شده توجه کنید و صرف‌نظر از اینکه تابستان است یا زمستان یا در منزل هستید یا بیرون از منزل، با استفاده از ضد آفتاب از پوست خود در برابر اشعههای مضر خورشید محافظت کنید.
منبع: دیجی‌کالا